Pedro Arias Dávila, còn gọi là Pedrarias, một người lính bảy mươi tuổi, nổi
tiếng về lòng dũng cảm trong trận đuổi người Maure ở Grenada, và đi cùng
ông ta là Martín Fernández de Enciso, Ngài Chuẩn sĩ, đang sục sôi ý định
phục thù.
Ở La Antigua, tình hình nhanh chóng thay đổi. Sự tàn nhẫn đến mức
hủy diệt thế chỗ cho cách đối xử thân thiện Balboa đã thiết lập với thổ dân.
Tính hung dữ thủ cựu của kẻ hiếu chiến già háo khát quyền lực nghiền nát
những cơ cấu gần như dân chủ có tính đến ý kiến của các tù trưởng.
Biết rằng mình được Ferdinand II xứ Aragon yêu quý, Balboa tưởng
tránh được những mánh khóe và cố gắng làm dịu bớt những hành xử dữ tợn
của binh lính theo lệnh Pedrarias, sau đó, nhằm đạt tới một dạng thức như
hiệp ước hòa bình với ông già, ông đã đề nghị gả một trong những cô con
gái của mình cho ông ta, nhưng tất cả những cố gắng đó đều thất bại. Sau
khi vua Ferdinand chết, người kế vị ông ta, Charles V, rút hết quyền lực của
Balboa khiến ông trở thành một mục tiêu trả thù dễ dàng.
Pedrarias cho bắt ông với tội danh mưu phản chống lại tổng đốc đầu
tiên, Ngài chuẩn chữ, và ngày 12 tháng Một năm 1519, ông bị kết tội chết
và đưa đi hành hình.
“Ông ấy đã để lại tấm gương về một người trung thực và yêu hòa bình.
Cũng thật lạ, vì cho tới tận ngày nay thổ dân Cuna và Choco vẫn nói tốt về
ông. Đó là người Tây Ban Nha duy nhất để lại một kỷ niệm tốt đẹp.
Balboa. Tiền quốc gia của Panama mang tên ông, nhưng nó không còn tồn
tại. Ai biết được chứ, sự trung thực cũng không còn nữa, chính vì thế mà nó
trở nên thật đáng giá với chúng ta,” Chuchú kết luận.
Đúng vậy. Sự trung thực là một phẩm chất được người Panama đánh
giá rất cao. Vào lễ ký hiệp ước Torrijos-Carter năm 1979 nhằm phục hồi
chủ quyền của Panama trong khu vực kênh đào, tổng thống Mỹ có mặt tại
buổi lễ với khoảng mười cố vấn và tướng lĩnh. Omar Torrijos, về phần
