những cavatori treo mình trên những độ cao ác mộng, hoặc bị nghiền nát
bởi sức nặng đôi khi đến ghê người của nghệ thuật làm tôi lưu tâm rất
nhiều.
Năm ngoái, vào tháng Năm tôi ở Pietrasanta và đã thực trải qua cơn
chấn động do cái chết của hai cavatori gây ra. Họ đã chết thảm dưới một
khối đá hoa bị tách ra, không để họ có thời gian phản ứng. Vùng Carrara
lấy đi từ sáu đến tám sinh mạng cavatori mỗi năm. Trong buổi lễ tang,
người nghệ sĩ duy nhất có mặt đã nói rằng hai cavatori đã chết cho nghệ
thuật. Nhưng một người thợ đã nhổ điếu Toscano ngậm đầu môi và nói rõ:
không, họ chết vì không đủ trang bị an toàn, họ chết cho một đồng lương rẻ
mạt.
Và một lần nữa, tôi nhận ra rằng sự thật từ những người bình thường
có giá trị hơn tất thảy sự thật của nghệ thuật.
Chắc chắn, những cô gái và những chàng trai của thành phố
Pietrasanta làm tôi lưu tâm nhiều lắm, nhưng người thợ đá đó, dù biết cuộc
sống của họ sẽ ngắn ngủi, vì bụi đá là lời nguyền màu trắng làm hóa đá
những lá phổi của họ, họ vẫn tiếp tục duy trì truyền thống nhân loại tuyệt
vời của cái đẹp và sự hài hòa.
Nếu tôi là nhà điêu khắc và được đặt làm một bức tượng Alexander
Đại đế, chữ ký của tôi sẽ là chữ ký cuối cùng dưới chân bức tượng. Đầu
tiên sẽ là tên những cavatori đã lựa chọn, cắt và dỡ khối đá ra khỏi núi. Sau
đó là những người thợ đá đã tạo hình cho bức tượng, tiếp sau là tên những
người đã chuẩn bị món mỡ khô, mang tới lá cây hương thảo, những người
thợ làm bánh và người hái nho cho thứ rượu vang mát lành của vùng
Tuscany.
Bạn đọc của tôi, khi bạn nhìn một bức tượng tạc trong đá hoa của
vùng Carrara, hãy nghĩ tới những cavatori và những người thợ đá của
Pietrasanta. Hãy nghĩ tới họ và cúi chào sự vô danh đáng kính của họ.
