XXV
Trên rìa dãy núi kéo dài theo hướng kinh tuyến qua bình nguyên phía
Bắc, cách Pháo đài chừng một dặm có một cột mốc được dựng lên. Từ nó
đến chóp núi đá Đồn Mới trải dài một vùng bằng phẳng với mặt đất rắn
chắc mà pháo binh có thể tự do đi qua. Trên mép lòng chảo vút lên một
khối cột - cái sáng tạo đáng kinh ngạc của bàn tay con người đối với vùng
này - trông thấy rõ thậm chí chỉ bằng mắt thường từ sân trên của Đồn Mới.
Đó là hướng bọn ngoại bang kéo con đường của mình đến. Công việc
khổng lồ cuối cùng đã hoàn thành, nhưng bằng cái giá khó tưởng tượng đến
chừng nào! Trung úy Simeoni trong những tính toán của mình dành sáu
tháng cho việc xây dựng. Nhưng sáu tháng không đủ, cũng như cả tám, cả
mười tháng cùng không đủ. Và dẫu vậy, con đường đã được làm, từ phía
Bắc kị binh của kẻ thù có thể phóng nước đại trên nó, còn đến Pháo đài thì
chẳng là bao. Chúng chỉ còn phải hoàn tất một khu vực cuối - mấy trăm mét
- trên bề mặt bằng phẳng và trơn tru mà thôi. Nhưng điều đó chúng phải trả
giá đắt lắm: mất những mười lăm năm, mười lăm năm trường bất tận, dù
chúng bay qua nhanh như một giấc mơ.
Thoạt nhìn thì dường như chẳng có gì thay đổi, vẫn những dãy núi kia
vây quanh, trên các bức tường đồn vẫn những cái vết bẩn ấy - cũng có thể
đã xuất hiện thêm những vết mới, nhưng chúng gần như không phân biệt
nổi. Vẫn bầu trời ấy, vẫn hoang mạc Tácta ấy, nếu không tính đến cái cột
hiện ra đen thẫm trên rìa dãy núi và một vạch thẳng mà khi thì tỏ khi thì mờ
- phụ thuộc vào ánh sáng. Đó chính là con đường nổi tiếng.
Mười lăm năm đối với núi rừng là vô cùng nhỏ nhoi, và thậm chí chúng
chẳng để lại chả là bao dấu ấn rõ rệt trên các tường thành Pháo đài. Nhưng
đối với con người, hành trình ấy là dài, dù chính họ cũng cảm giác rằng
tháng năm vụt qua hầu như không nhận thấy. Những người trong Pháo đài
hầu như vẫn là những con người ấy; vẫn nguyên quy chế ấy, vẫn những lần
đổi ca trực gác ấy, đêm đêm các sĩ quan vẫn nói với nhau những câu chuyện
ấy. Nhưng, nếu ngắm kĩ hơn, có thể nhận ra rằng thời gian vẫn đã đặt dấu
ấn lên những khuôn mặt. Thêm vào đó đồn binh một lần nữa lại giảm quân
