khó nhọc và tiếp nữa, buộc phải nghĩ ra một hệ thống mới, những điểm tính
toán mới nào đó và tự an ủi bằng việc những kẻ khác còn khốn khổ hơn.
Nhưng rồi Ortis đã đến lúc rút lui về nghỉ ngơi (còn trên bình nguyên
phương Bắc vẫn chẳng nhận thấy dấu hiệu nhỏ nhất của sự sống, thậm chí
không có một đốm lửa nhỏ bé). Trung tá Ortis bàn giao công việc cho chỉ
huy mới của Pháo đài - Simeoni, tập trung trên sân toàn bộ số nhân viên - dĩ
nhiên ngoại trừ những toán đang canh gác, với vẻ khó khăn ông phát biểu
trước họ, nhờ sự giúp đỡ của cận vệ ông trèo lên yên ngựa và ra khỏi cổng
Pháo đài với đội hộ tống gồm một trung úy và hai người lính.
Drogo tiễn ông đến tận rìa cao nguyên. Chỉ ở đấy họ mới chia tay
nhau. Đã bắt đầu một ngày hè dài dặc, những đám mây trôi trên bầu trời mà
bóng chúng in lên mặt đất những vệt kì quặc. Xuống ngựa, trung tá Ortis đi
tách Drogo sang một bên; cả hai im lặng, không biết nói gì với nhau khi
tiễn biệt. Sau đó họ trao đổi với nhau bằng những lời tẻ nhạt và đau đớn,
những lời thực thảm hại và hoàn toàn không giống điều mà lòng họ đớn
đau.
-
Toàn bộ cuộc đời tôi giờ đây sẽ thay đổi, - Drogo nói. - Có lẽ, tôi cũng nên
rời khỏi đây. Thực là tôi muốn đâm đơn xin giải ngũ!
-
Anh còn trẻ mà! - Ortis nói. - Xin giải nghệ là ngốc nghếch, có thể vẫn còn
kịp...
-
Kịp ư? Cái gì cơ?
-
Chiến đấu. Rồi anh sẽ thấy, chưa quá hai năm đâu...
(Ông nói mà trong lòng hi vọng rằng điều đó đừng xảy ra, bởi ông muốn
để Drogo quay về nhà cũng như ông, không chờ nổi cho đến khi Số Phận
mỉm cười với Drogo, - ấy hẳn là sự bất công quá lớn. Dù là Ortis có cảm
tình khá thân ái với Drogo và chỉ mong điều tốt đẹp cho ông).
Nhưng Giovanni không nói năng gì cả.
-
Phải mà, chưa quá hai năm..., - Ortis nhắc lại, hi vọng nghe thấy lời phản
đối.
-
Ôi dào gì đằng ấy được - hai năm, - cuối cùng Giovanni lên tiếng, - những
thế kỉ qua đi, mà có thể còn nhiều hơn thế nữa. Ông cứ xem như con đường
