màu tím, lên những đỉnh núi còn được mặt trời chiếu sáng. Pháo đài đã ở rất
xa, từ đây không trông rõ quãng đèo nơi nó đứng.
Một chiều như thế phải đem lại cảm giác hạnh phúc kể cả cho những
người không được hạnh phúc lắm. Giovanni tưởng tượng cảnh thành phố
được bao phủ ánh hoàng hôn, sự thờ thẫn mùa xuân của tâm hồn, những
cặp tình nhân bên bờ sông, những âm thanh đàn phong cầm tuôn ra từ
những khung cửa sổ đã sáng đèn, tiếng còi tàu từ xa vọng lại. Và ngay đó
ông chuyển trí tưỏng tượng tới những đống lửa của trại lính tạm thời cắm
trên hoang mạc phía Bắc, tới những ngọn đèn lồng đang đung đưa trước gió
của Pháo đài trong cái đêm tuyệt vời mất ngủ này trước ngưỡng trận đánh.
Ở tất cả mọi người đều có cơ sở nào đó, dù là nhỏ nhoi nhất, để mà hi vọng,
ở tất cả, chỉ không ở ông thôi.
Phía dưới, trong phòng chung, một giọng đàn ông cất tiếng hát, sau đó
còn thêm một giọng nữa hòa với nó: họ hát bài dân ca gì đó về tình yêu.
Cao trên bầu trời, trên ấy, nơi màu xanh hoàn toàn bất tận, lấp láy mấy vì
sao. Drogo một mình trong phòng, người hầu đi xuống phía dưới làm cốc
rượu; ở các góc và dưới đồ gỗ dày đặc những cái bóng đáng ngờ. Trong
thoáng giây Drogo có cảm giác rằng ông không chịu đựng nổi thêm (rốt
cuộc, không ai trông thấy ông, và sẽ chẳng có ai trên thế gian biết về điều
đó), phải, trong thoáng giây nào đó thiếu tá Drogo có cảm giác rằng Ông
sắp sửa bật lên thổn thức vì gánh nặng những giày vò đang ép chặt ngực
ông.
Chính lúc ấy trong những ngõ ngách sâu thẳm nhất của ý thức ông lần
đầu tiên lóe lên một ý tưởng mới đáng sợ và khúc triết. Ý tưởng về cái chết.
Ông có cảm giác rằng bước chạy thời gian đã dừng lại như theo phép
màu phù thuỷ. Thoạt tiên là dòng xoáy hút ông xuống mỗi lúc càng sâu hơn
vào thời gian cuối, còn sau đó bất chợt mọi thứ biến đi, thế giới phẳng dẹt
đã ngưng kết bất động và các mũi kim đồng hồ bắt đầu chạy không biết về
hướng nào nữa. Con đường đối với ông đã hết; giờ đây ông thấy mình trên
bờ hoang vắng của biển đơn điệu xám xịt, không có cả nhà cửa, cả cây cối
lẫn con người, và như thế - từ xửa từ xưa.
