Bên phải, ngay dưới chân sườn dốc, có một chỗ trũng trên bình nguyên
giống như chiếc yên ngựa: đấy là nơi ngày trước con đường đèo chạy qua,
bây giờ nó chạy sát bờ tường Pháo đài.
Đồn chính nằm tĩnh mịch tắm mình trong nắng trưa. Chạy quanh hai bên
nó là các bức tường màu vàng trần trụi (mặt tiền hướng về phía Bắc không
thể trông thấy được). Một làn khói nhạt bay lên từ ống khói. Dọc theo tất cả
các mép trên của tòa nhà trung tâm, của các bức tường và các đồn cố thủ có
hàng chục lính canh vác súng bước đi đều đặn trong phạm vi nhất định của
mình. Chuyển động của họ giống như dao động của con lắc đo nhịp thời
gian mà vẫn không phá vỡ sự quyến rũ kỳ bí của cảnh cô đơn bao trùm.
Bên phải và bên trái, trong tầm mắt nhìn, trải dài những dãy núi dốc đứng
khó vươn tới. Vào giờ này trong ngày trông chúng cũng ngả vàng như bị
thiêu cháy.
Giovanni Drogo bất giác dừng ngựa lại. Đưa mắt chầm chậm nhìn những
bức tường ảm đạm, chàng không sao hình dung nổi chúng gợi cho chàng
nhớ đến cái gì. Thoáng trong đầu ý nghĩ về một nhà tù hay một cung điện bị
bỏ hoang. Một làn gió nhẹ phơ phất lá cờ rủ cuốn vào cột cờ. Mơ hồ nghe
có tiếng kèn từ xa. Các lính canh vẫn đều đặn bước qua bước lại. Trên bãi
trống trước cổng vào có ba, bốn người (từ xa nhìn lại không rõ đó có phải là
lính hay không) đang chất bột lên một chiếc xe kéo. Nhưng bốn bề mọi vật
trông vẫn hoang vắng bí hiểm.
Đại úy Ortis cũng dừng lại, ngước nhìn Pháo đài.
- Nó đấy, - ông ta nói chẳng hiểu để làm gì.
Drogo nghĩ: chắc bây giờ ông ta sẽ hỏi mình có thích nó không đây, ý
nghĩ này làm chàng thấy khó chịu. Nhưng viên đại úy im lặng.
Không, pháo đài Bastiani với những bức tường không lấy gì làm cao của
nó không hề có vẻ uy nghiêm, nó không đẹp, không thơ mộng như người ta
thường nghĩ về các thành trì, pháo đài, nó không có gì, hoàn toàn không có
gì làm đẹp cho cảnh trơ trụi này, làm vui cho mắt nhìn. Tuy nhiên Drogo,
hệt như khi hôm qua đứng trong khe núi sâu mê mẩn ngắm nhìn Pháo đài,
cảm thấy lòng mình tràn ngập niềm hân hoan khó tả.
