thấy rõ ràng thói phù hoa đã gạn chơi hết những phần tốt đẹp trong con
người của Rebecca, chỉ còn để lại phần cặn đục ngầu.
Nhảy múa xung quanh Rebecca là một số nhân vật khác, được xây dựng
để nêu bật ý nghĩa sau: xã hội quý tộc đẻ ra sự kiêu ngạo, sự xảo quyệt; xã
hội thương mại đẻ ra tính tham lam, thói vị kỷ; những thói xấu ấy thấm vào
từng thớ thịt mọi hạng người, khiến cho cha con, anh em thù hằn nhau, chị
em khinh rẻ ghen ghét nhau, vợ chồng lừa dối nhau, khiến cho ngay trong
nhà trường, những đứa trẻ đang tuổi trong trắng cũng đã tiêm nhiễm thói
phân biệt đẳng cấp… Chỗ nào ta cũng thấy bàn tay của sự tính toán xen
vào, nó tự do cắt đứt hoặc nối lại mối dây ràng buộc mọi thứ tình cảm. Thói
giả nhân giả nghĩa mặc áo đội mũ ngang nhiên đi lại giữa cuộc đời; người
ta mặc cả tình nghĩa, mua bán tiếng tăm, thay đổi quan điểm tôn giáo như
thay áo để mưu lợi. Tóm lại, cá nhân chủ nghĩa đã thống trị xã hội với
những biểu hiện trắng trợn nhất cua no.
Với tính chất là một nhà tiểu thuyết miêu tả phong tục, Thackeray còn
trình bày cho ta nhiều mẫu người đặc biệt khác của thời đại. Rebecca còn
tiêu biểu cho loại đàn bà xảo quyệt đầy dục vọng thấp hèn, đem tai họa cho
bất cứ người nào bị cô ta bấu lấy trong đời. Joe Sedley là hình ảnh con
người có bản chất tốt song ngốc nghếch và tự mãn, sống ngơ ngác giữa
cuộc đời để bị chết chẹt giữa cái xô bồ hỗn độn của mọi sự tranh giành
trong cuộc sống; Rawdon thuộc loại quý tộc lưu manh, sống bằng sự lừa
bịp thiên hạ, lường gạt cả đầy tớ; George Osborne đại diện cho các cậu
công tử bột “giẻ cùi tốt mã” con nhà tư sản quen thói “bốc trời”; Wenham
và Wage là hình ảnh của loại nghị sĩ và trí thức đầy dẫy trong xã hội tư sản,
đánh đĩ ngòi bút, ca tụng bọn đĩ rạc được bọn quý tộc che chở, bán rẻ nhân
phẩm đến mức làm ma cô cho bọn quyền thế để kiếm miếng sinh nhai
nhưng vẫn vênh váo với đời…
Với con mắt quan sát tinh tế, tác giả lách mũi dao giải phẫu của mình
vào tâm lý nhiều hạng người, làm bật ra những nét đặc sắc, khám phá, và
nói chung rất tức cười: bà Biutơ săn chồng cho con gái một cách tội nghiệp;
bà thiếu tá O’Dowd khoe khoang hợm hĩnh; bá tước phu nhân Xaođao mắc
