vật Amelia và Dobbin. Hai nhân vật này có tính chất lý tưởng, khuôn theo
ước vọng của tác giả nhiều hơn là dựa vào sự quan sát thực tế. Amelia được
tác giả nâng niu hơn cả: cô ta không đẹp lộng lẫy, không thông minh tài
giỏi lắm, nhưng thùy mỵ, trung hậu trong trắng, hấp dẫn đàn ông ở chỗ yếu
đuối, như luôn luôn muốn được che chở; đó là loại đàn bà lý tưởng của
những người muốn có một gia đình ấm cúng bình thường.
Dobbin là người có lòng vị tha, tính tình cao thượng, giầu đức hi sinh,
thẳng thắn mà tế nhị, bề ngoài mộc mạc vụng về mà thật ra rất giàu tình
cảm. Tâm lý của hai nhân vật chính diện duy nhất này đều có những nét
lãng mạn vượt quá sự thực, thể hiện sự phản ứng của tác giả đối với những
mẫu người đàn ông và đàn bà xấu xa, đầy dẫy trong xã hội đương thời. Sự
trong sạch của họ nổi bật trên cái nền đen tối của tác phẩm, nó biểu hiện
những ước vọng thầm kín của Thackeray; ông muốn truyền bá một thứ luân
lý lấy “thiện tâm” làm gốc, như chính ông đã nói trong Cuốn sách của các
ông học hàm sang: khôi hài là việc tốt, sự thực là điều hay hơn, nhưng Tình
yêu mới thật là quý hơn cả.
Tuy nhiên, trong hai nhân vật này rải rác vẫn có những nét hài hước,
chứng tỏ rằng khi va chạm với thực tế phũ phàng, những ước vọng lãng
mạn, nhưng ông không có thể hoặc cũng không muốn công nhận hoàn toàn
tâm trạng ấy
. Đó là nguyên nhân giải thích sự có mặt của hai nhân vật
có phần lạc lõng trong tác phẩm, đồng thời cũng giải thích tại sao bên cạnh
những đoạn văn châm biếm cay độc lại xen vào những đoạn văn trữ tình
thấm thía.
Có thể coi việc xây dựng hai nhân vật này cũng như cách kết thúc cuốn
truyện cho có hậu là giải pháp của vấn đề đặt ra trong tác phẩm. Thackeray
quan niệm rằng tâm lý xấu xa của người đời là nguồn gốc mọi sự thối nát
trong xã hội, bởi vậy ông muốn đem người thay thế cho kẻ xấu, chứ không
nhìn thấy nguyên nhân sâu xa là ở chế độ xã hội. Một điều đáng chú ý là do
một sự ngẫu nhiên Rebecca bị thất bại trong kế hoạch làm giầu làm sang
của mình; cũng do một sự ngẫu nhiên Dobbin được thỏa mãn mối tình lý
tưởng với Amelia.
