Rebecca lại nể nang và càng phục anh ta hơn? Tại sao cô ta lại tỏ vẻ kính
phục và có thể gọi là yêu chồng khi Rawdon can đảm sỉ nhục hầu tước
Xtên?
Tại sao cô ta giữ gìn mãi lá thư của George rủ cô ta đi trốn? Tại sao cuối
cùng cô ta lại sẵn sàng “tán thành” cho Amelia và Dobbin? Bởi vì tác giả
muốn cho ta thấy rằng một con người dù xấu xa nhất cũng không chỉ sống
thuần túy bằng sự tính toán mà không có những tình cảm rất “người” dù chỉ
le lói. Có thể nói trên tấm gương lồi Thackeray cầm để soi cuộc đời, mọi
vật hiện ra có méo mó chút ít, nhưng về căn bản vẫn giống trong thực tế,
ông chỉ sử dụng những chi tiết hoạt kê với “liều lượng” của một thứ
“thang” trong một đơn thuốc. Trong một tác phẩm có tính chất châm biếm,
đó lại là một thành công, vì thế mà hình ảnh nhân vật của ông khắc sâu vào
tâm trí người đọc.
Về cách biểu hiện, Thackeray có lối phác họa nhanh, gọn và tập trung
với những chi tiết chọn lọc để đưa ta đi sâu ngay vào bản chất của sự kiện
và nhân vật. Thí dụ đoạn tả bữa tiệc đón cô giáo mới ở trại Crawley bà
chúa, lão Pitt ngồi ăn có ba gia nhân bận chế phục sang trọng đứng hầu,
nhưng lão bàn toàn những chuyện giết con cừu nào, được bao nhiêu cân, ai
mua những miếng gì, thịt bạc nhạc còn lại ở đâu v.v… Thường thường
những cảnh ông miêu tả, có khi chỉ là những chi tiết nhỏ, đều được cân
nhắc cẩn thận để bộc lộ đầy đủ nhất ý nghĩa của chúng. Thí dụ đoạn tả
Rawdon sắp lên đường ra trận, hắn để lại cho vợ tất cả mọi thứ đồ dùng, kể
cả bộ binh phục còn tốt, lại dặn dò tỉ mỉ giá tiền từng thứ, phòng khi gặp sự
không may ở nhà Rebecca sẽ bán đi lấy tiền sinh sống. Rồi sau khi tả
Rawdon ôm ghì lấy vợ, mặt đỏ tía vì xúc động lúc chia tay, tác giả cho ta
thấy Rebecca điềm nhiên ngồi kiểm kê lại cái gia tài nhỏ mọn của chồng,
tính toán sẵn số vốn để làm lại cuộc đời, rồi lên giường đánh một giấc ngủ
ngon lành! Sự đối lập của hai chi tiết đặt cạnh nhau càng nêu bật tâm lý bỉ
ổi của Rebecca. Thackeray hay xen vào việc miêu tả những lời phẩm bình
của mình; nói chung, lối văn của ông giầu tư tưởng tính, cô đọng; sự châm
biếm và sự suy tưởng bổ sung và hỗ trợ tác dụng cho nhau. Ẩn dưới những