đáng với cô, mặc dầu cô biết rằng sự thực không đúng thế. Đã bao lời tình
tứ của cô không hề có lấy mảy may tiếng vang trong tâm hồn anh ta. Đã
bao lần cô nghi ngờ người yêu thờ ơ, ích kỷ, nhưng cô đã bướng bỉnh
đương đầu và vượt qua những sự ngờ vực đó. Con người “tử vì đạo” ấy còn
biết thổ lộ với ai hết cả mọi nỗi đau xót hàng ngày dằn vặt tâm hồn cô?
Người yêu của cô cũng chỉ hiểu cô có một phần. Cô không dám tin rằng
người đàn ông cô yêu có tâm hồn thấp kém hơn mình; cô không dám thú
nhận rằng mình đã yêu quá vội vàng. Người con gái e lệ trinh bạch ấy kín
đáo quá, hiền hậu quá, cả tin quá, yếu đuối quá, cho nên một khi đã trao đổi
trái tim cho ai thì không muốn lấy lại nữa.
Đối với đàn bà, về mặt tình cảm chúng ta vẫn quen cư xử như những
người Thổ-nhĩ-kỳ; chúng ta cũng bắt họ phải phục tùng giáo lý của chúng
ta. Chúng ta cho phép thân thể họ tự do đi ra ngoài, được hóa trang bằng
những nụ cười, bằng những búp tóc xoăn, bằng những chiếc mũ trùm màu
hồng, mà không phải che mặt bằng những tấm chàng mạng và những chiếc
yakmak
; nhưng họ chỉ được để một người đàn ông nhìn thấy tâm hồn
họ; họ tuân lệnh, không hề ngần ngại, và bằng lòng sống như kẻ nô lệ trong
gia đình để săn sóc mọi việc cho chúng ta.
Tháng ba năm 1815, kỷ nguyên của Chúa, khi Napoléon đổ bộ ở Cannes,
vua Louis XVIII chạy trốn, khi toàn thể Âu châu hốt hoảng, giá cổ phiếu
sụt và ông già Sedley bị phá sản, thì cô gái bé bỏng dịu dàng ấy cũng đang
bị cầm tù, bị hành hạ như vậy đấy.
Chúng ta không cần trở lại những nỗi đau đớn sầu não ông già buôn tín
phiếu đã phải trải qua trước khi tai họa cuối cùng xảy đến: ở Phòng hối
đoái, tên ông Sedley đã bị thông báo; ông lão đã phải rời khỏi những văn
phòng của mình; tín phiếu của ông không được thanh toán. Tình trạng phá
sản không thể chối cãi được nữa. Ngôi nhà cùng đồ đạc ở khu phố Russell
bị quyền trữ và bán đấu giá; ông lão và cả gia đình bị mời ra khỏi cửa, đi
đâu mà ở thì đi, như ta đã rõ.
Bị sa sút, ông John Sedley đành thải tất cả bọn gia nhân (các nhân vật
này thỉnh thoảng xuất hiện trong những trang của tập truyện này); và ông
