hỏi ý kiến Dobbin; anh chàng thiếu tá vẫn đóng vai cố vấn về giáo lý cho
người bạn gái (và chính anh ta cũng là một người rất ngoan đạo) đáp rằng,
theo ý riêng, bất cứ vẻ đẹp nào của nghệ thuật hoặc của tạo vật cũng chỉ
giúp cho con người thêm hạnh phúc. Anh ta nói thêm rằng được nghe một
bản nhạc hay, được ngắm những ngôi sao trên bầu trời, cũng như được
thưởng thức một phong cảnh kỳ thú hoặc một bức họa thiên tài, những sự
thích thú ấy đều khiến cho chúng ta chân thành cảm tạ Thượng đế như khi
được hưởng bất cứ một hạnh phúc trần tục nào khác. Amelia rụt rè đưa ra
vài ý kiến phản đối (rút trong những cuốn sách đạo lý đại khái như cuốn
“Người đàn bà giặt thuê ở Finchley” hoặc những tác phẩm tương tự cùng
loại, mà cô đã được đọc hồi còn ở Brompton). Dobbin bèn kể một câu
chuyện cổ tích Đông phương đại ý nói con cú cho rằng ánh sáng mặt trời
không thể thích hợp với mắt, và con chim họa mi được người ta đánh giá
tài năng quá mức
. Anh ta cười nói thêm: “Trời sinh ra con họa mi để
hót, và con cú để rúc; chị có giọng nói trong trẻo như thế, chị phải thuộc về
loài chim họa mi mới đúng.
Tôi muốn nói dài một chút về quãng đời này của Amelia, vì tôi tin rằng
thời kỳ này cô có nhiều hạnh phúc và sung sướng. Các bạn đã rõ, từ nhỏ
Amelia chưa mấy khi được hưởng một cuộc sống như vậy; trí thông minh
và những năng khiếu của cô cũng chưa hề có điều kiện được giáo dục đến
nơi đến chốn. Cho đến nay, cô vẫn chỉ được thụ hưởng sự giáo huấn của
những nhà trí thức quá tầm thường. Rất nhiều người phụ nữ phải chịu
chung số phận như vậy.
Và cũng vì mỗi một người thuộc phái đẹp là kẻ thù của tất cả những
người đàn bà khác trên đời, cho nên những người này sẵn sàng rộng lượng
đánh giá người e lệ là vớ vẩn, người thùy mị là ngốc nghếch… và sự yên
lặng – tức là một cách phản ứng rụt rè đối với lời gièm pha xấu thói của
những kẻ cứ muốn lên mặt khống chế thiên hạ – thì không bao giờ được
Tòa án tôn giáo của giới phụ nữ tha thứ. Bởi thế cho nên, hỡi bạn đọc thân
mến và văn minh của tôi, nếu tối hôm nay chúng ta đến dự một buổi họp
mặt của các bác bán hoa quả, rất có thể câu chuyện chúng ta không được
