Cái công dụng kết hợp bút với mực phụ thuộc hoàn toàn vào cái gọi là
thế, nghĩa là cái lực hoặc tiềm lực của chuyển động – cái chuyển động của
bút qua lại trên mặt giấy, mang theo với nó và bên trong nó những chuyển
động mở và đóng. Nơi có một cái gì đó đang bắt đầu, đó là chuyển động
mở, nhưng với mỗi một chuyển động mở như thế, người họa sỹ phải luôn
nghĩ nó sẽ quy tụ và kết thúc như thế nào. Có như vậy, các nét vẽ mới cô
đọng và không bị tung tóe trong những quay cuồng vô nghĩa. Sự quy tụ ấy
gọi là chuyển động đóng, và với mỗi một chuyển động đóng, họa sỹ cũng
đã phải nghĩ xem nơi nào sẽ là sự khởi dậy của bước sinh trưởng tiếp theo.
Có như vậy mới gợi được sự phát triển nối tiếp. Khi phác thảo bằng phấn đã
định xong, phải xem xét các điểm kết nối. Có khi cái thế đòi hỏi phải đi
theo một hướng không được đảm bảo bởi bản chất của sự vật định vẽ, hoặc
bản chất của đối tượng mô tả lại đòi hỏi một cái gì đó nằm ngoài tầm với
của chuyển động chung. Gặp trường hợp này, họa sỹ phải ngừng lại để nghĩ
và tìm một ý tưởng thích đáng để có thể chỉ với một đường bút lại mở ra
được nhiều khả năng phát triển mới. Tuy nhiên, cũng phải ngay lập tức nghĩ
đến việc phải thực hiện cái chuyển động mới ấy như thế nào. Khi có một
phần của cảnh bị tù đọng và chết cứng, họa sỹ phải tìm một chuyển động
mới. Mà không thể chỉ tìm giải pháp ở ngay đó, vì chuyển động bắt buộc
phải bắt đầu từ một nơi nào khác để đem sinh khí đến chỗ bị chết cứng. Nó
có thể từ một khối đá, một cái cây, hoặc nhà cửa, mây trời, hoàn toàn tùy
vào tình trạng tâm lý của họa sỹ trong lúc đó, nhưng phải hòa hợp với cái
thế chung và bản chất của sự vật trong tranh. Tóm lại, không có một giây
phút nào trong khi vẽ mà không có sự gợi tả đến chuyện mở và đóng. Cho
nên ta phải bàn kỹ việc này đến thế.
Trong thư pháp, có nguyên tắc bắt đầu một nét sổ bằng một nét ngang và
bắt đầu một nét ngang bằng một nét sổ. Điều đó cũng đúng cho các chuyển
động mở và đóng trong hội họa. Ví dụ, hạ bút xuống trước khi đưa bút lên,
quay lên trên trước khi vòng xuống dưới. Nhẹ trước khi nặng, nặng trước
khi nhẹ. Thả ra trước khi kéo lại, kéo lại trước khi thả ra. Tất cả những cái
đó chỉ là biến thể của nguyên tắc mở ra – đóng vào. Trong bố cục, dùng một
