cuộc xâm lược của Đức, một phần khác được cất giấu trong hầm của Ngân
hàng Liên bang Mỹ và số dư được đưa tới Martinique. Qua cuộc phong tỏa,
những biên giới, những đồn canh, vàng ở Bamako đã được dòm ngó các
cách chăm chú bởi các cơ quan tình báo của các nước tham chiến.
Người Bỉ và người Ba Lan vẫn mong muốn – và đó là một mong
muốn chính đáng – rằng phần vàng của họ phải thuộc về họ, và tôi đã đưa
ra cho ông Spaak, cũng như ông Zaleski
Nhưng người Anh, dầu hiển nhiên không đòi một quyền sở hữu nào, vẫn
nghĩ họ được sử dụng số vàng này như phương tiện giải quyết trực tiếp các
cuộc mua bán tại Mỹ, viện cớ họ làm thế vì lợi ích của liên minh. Quả thật
vào thời kỳ đó Hoa Kỳ không bán thứ gì cho ai cả nếu không được trả bằng
tiền mặt. Mặc cho sự khẩn khoản của Spears, thậm chí sự đe dọa của ông
về việc người Anh có thể từ bỏ cuộc viễn chinh đã thỏa thuận, tôi vẫn từ
chối yêu sách đó. Cuối cùng ông đồng ý, như tôi đã đề nghị ngay từ đầu,
rằng số vàng của Pháp tại Bamako sẽ chỉ dùng để bảo lãnh việc mua hàng
của Anh tại Mỹ cho Nước Pháp Kháng chiến.
Trước khi chúng tôi đổ bộ, tin gia nhập của các nước Tchad,
Cameroun, Congo, Oubangui tới đúng lúc, làm rực lên hy vọng của chúng
tôi. Dầu chúng tôi không thành công trong việc đặt bàn tay lên Dakar,
nhưng nhờ những tăng viện mà chúng tôi đưa tới, ít ra chúng tôi cũng tính
được việc tổ chức tại trung tâm châu Phi một căn cứ hoạt động và một chủ
quyền cho nước Pháp tham chiến.
Cuộc viễn chinh xuất phát từ Liverpool ngày 31 tháng Tám. Bản thân
tôi, với một phần các đơn vị Pháp và một bộ tham mưu thu hẹp, lên tàu
Westerland giương cờ Pháp bên cờ Hà Lan. Thuyền trưởng của chiếc tàu
này, Đại úy Plaguay, các sĩ quan, thủy thủ đoàn, cũng như những người của
chiếc Pennland, luôn tỏ ra mẫu mực trong sự tận tụy thân tình. Churchill đã
cử Spears đi với tôi với tư cách sĩ quan liên lạc, nhà ngoại giao và người
đưa tin. Tại Anh, tôi đặt các lực lượng đang hình thành của chúng tôi dưới
quyền Muselier, một mầm mống bộ máy hành chính dưới sự điều khiển của
Antoine, và cử Dewavrin làm người liên lạc và đưa tin trực tiếp. Ngoài ra,
