Như vậy châu Phi thuộc Nước Pháp Tự Do đã thoát khỏi một hiểm
họa thật to lớn. Chỉ sự việc này đủ biện minh trăm lần cuộc viễn chinh mà
chúng tôi đã dàn dựng. Mặt khác, thái độ của đội tàu đến từ Toulon khi họ
đi về phía xích đạo như thể chúng tôi không có mặt tại đây rồi từ bỏ nhiệm
vụ khi thấy chính chúng tôi đang ở đây cho phép nghĩ rằng Vichy không
chuyên chú vào nơi đến của chúng tôi. Nhưng sau nỗi vui mừng đã làm thất
bại dự định của đối phương, chúng tôi thừa nhận rằng dự định của chúng
tôi cũng bị tổn hại trầm trọng. Thật vậy, từ đây nhà cầm quyền Dakar đã trở
nên cảnh giác và đã nhận được những chiếc tàu tăng viện giá trị cao. Theo
tin tình báo chúng tôi gần như biết ngay rằng để phục vụ cho những giàn
pháo của mặt trận trên biển, nhiều pháo thủ hải quân đã thay cho lính pháo
binh thuộc địa được đánh giá là không chắc chắn bằng. Tóm lại, dường như
các cơ may xâm chiếm Dakar của chúng tôi từ đây đã giảm thiểu nhiều.
Tại London, ông Churchill và Bộ Hải quân cho rằng trong những điều
kiện như thế tốt hơn là không làm gì cả. Họ đã điện báo cho tôi điều đó
ngay ngày 16 tháng Chín và đề nghị hạm đội chỉ bảo đảm việc hộ tống tàu
chúng tôi tới Douala và sau đó tách đi nơi khác. Tôi phải nói rằng sự từ bỏ
này đối với tôi là giải pháp tệ hại nhất. Thật vậy, nếu chúng tôi để mọi việc
trong tình trạng ấy tại Dakar, thì để lặp lại mưu toan chống lại châu Phi
xích đạo, Vichy chỉ cần chờ đợi chuyến trở lại sắp tới của những chiếc tàu
Anh về phía bắc. Biển đã mở rộng cho chúng, những chiếc tàu tuần tra của
Bourrague lại lao về phía xích đạo. Như vậy, những chiến binh Chữ Thập
Lorraine, kể cả Tướng de Gaulle, sớm hay muộn sẽ bị chặn lại trên những
vùng lãnh thổ xa xôi kia, và dầu không ngã gục tại đó thì họ cũng phải miệt
mài trong một cuộc chiến đấu vô bổ chống lại những người Pháp khác
trong rừng trong bụi. Với họ, trong những điều kiện đó, không một triển
vọng nào đánh được người Đức lẫn người Ý. Tôi tin đó là ý đồ của kẻ thù
mà các vai phụ ở Vichy đương nhiên chỉ là công cụ dù có ý thức hay
không. Tôi thấy đã tới thời điểm chúng tôi phải cố tiến vào Dakar, bất chấp
tất cả.
Vả chăng, tôi phải nhìn nhận rằng các cuộc tập hợp đạt được tại châu
Phi đã đem lại cho tôi một hy vọng ngấm ngầm được xác nhận bởi những
