máy bay dự kiến sản xuất đều được thiết kế để đánh chặn chứ không phải
để tấn công. Còn xe tăng thì đến chín phần mười là của hãng Renault và
Hotchkiss đời 1935, tuy hiện đại nhưng lại chậm chạp và nặng nề, được
trang bị súng ngắn, phù hợp để phối hợp trong các trận đánh của bộ binh
chứ hoàn toàn không thể hình thành nên một tổng thể độc lập với các đơn
vị quy mô lớn. Vả chăng chúng tôi cũng không hề nghĩ tới chuyện cho xe
tăng độc lập tác chiến. Vì thế nên tổ chức của chúng tôi vẫn sẽ y như cũ mà
thôi. Tôi nhận xét:
Dẫu có chế tạo ra bao nhiêu máy móc hay chi ra bao nhiêu tiền để xây
dựng một đội quân cơ giới, chúng ta vẫn sẽ không thể có được đội quân ấy
đâu.
Ông thủ tướng nói:
Việc sử dụng ngân sách dành cho Bộ Chiến tranh là công việc của ông
Daldier và Tướng Gamelin.
Tôi đáp:
Hẳn rồi. Tuy nhiên, tôi mạn phép nghĩ rằng quốc phòng là phận sự của
chính phủ.
Trong suốt cuộc nói chuyện của chúng tôi, điện thoại mười lần đổ
chuông, khiến ông Léon Blum phải quay sang trả lời những câu hỏi vụn vặt
về nghị viện hay hành chính. Khi tôi chào từ biệt, cũng là lúc chuông điện
thoại reo lên lần nữa, ông phác một cử chỉ mệt mỏi và nói với tôi:
Đấy, ông xem liệu người đứng đầu chính phủ có thể dễ dàng nghiên
cứu bản kế hoạch ông vừa nêu ra hay không, khi mà anh ta không thể ngồi
yên nổi lấy năm phút!
Không lâu sau, tôi biết được rằng ông thủ tướng, tuy ấn tượng với
cuộc gặp đó giữa chúng tôi, vẫn không có ý định kéo đổ những cột trụ của
ngôi đền, và kế hoạch cũ vẫn sẽ được áp dụng. Từ lúc đó tôi thấy rằng cơ
hội tạo thế đối trọng với sức mạnh mới của Đức trước khi quá muộn đã
giảm đi rất nhiều. Thực ra, tôi tin chắc rằng với tính cách của Hitler, học
thuyết của y, tuổi tác y, và thậm chí là cả sự thôi thúc mà y áp đặt lên nhân
dân Đức, y không thể khoanh tay ngồi chờ được. Từ bây giờ tình hình sẽ
