Saint-Cyr
, tôi làm sĩ quan tập sự tại Trung đoàn Bộ binh 33 ở Arras
Pétain, vị Đại tá đầu tiên của tôi, đã chứng minh cho tôi thấy thiên tư và
nghệ thuật chỉ huy có giá trị như thế nào. Rồi sau đó, trong lúc bão táp cuốn
tôi đi như cuốn một cọng rơm qua những cơn chấn động của chiến tranh –
cuộc thử lửa đầu tiên của tôi, cảnh kham khổ trong các chiến hào, những
cuộc tấn công, những trận oanh tạc, thương tích và tù đày – tôi có thể thấy
nước Pháp, tuy bị tước đi một phần phương tiện cần thiết để phòng vệ do tỉ
lệ sinh thấp, do những ý thức hệ rỗng tuếch và sự chểnh mảng của chính
quyền, vẫn kiên cường bước tới, lấy lòng hi sinh không biên giới để bù đắp
cho những thiếu hụt của dân tộc, và đưa thử thách tới một kết thúc thắng
lợi. Tôi có thể thấy, trong những ngày tháng nguy kịch nhất, đất nước tôi
củng cố lại tinh thần, ban đầu là dưới sự che chở của Joffre
, và kết thúc
với sự khích lệ của “Con hổ
”. Tôi có thể thấy, sau đó tổ quốc tôi, dẫu
kiệt quệ vì mất mát và đổ nát, dẫu cơ cấu xã hội và sự thăng bằng về tinh
thần bị đảo lộn, vẫn khập khiễng lê bước về phía định mệnh của mình;
trong khi đó thì chế độ, sau khi một lần nữa lấy lại hình hài cũ và chối bỏ
Clemenceau, đã quay lưng lại với sự vĩ đại để quay về với sự hỗn loạn.
Trong những năm tiếp theo, sự nghiệp của tôi trải qua nhiều giai đoạn
khác nhau: nhận lãnh một nhiệm vụ đặc biệt và tham gia một chiến dịch tại
Ba Lan, giảng dạy môn lịch sử tại trường Saint-Cyr, làm việc tại văn phòng
Thống chế, Chỉ huy Tiểu đoàn Kỵ binh 19 tại Trèves, và tham gia vào Bộ
Tham mưu ở vùng sông Rhine và Levant. Đến đâu tôi cũng cảm nhận được
một uy thế mới mà những thành công gần đây đã mang về cho nước Pháp,
nhưng bên cạnh đó còn có cả những hoài nghi về tương lai do cách hành xử
thiếu nhất quán của các nhà lãnh đạo khơi dậy. Rốt lại, tôi vẫn thấy binh
nghiệp mang lại cho tinh thần và trái tim mình sự hứng thú mạnh mẽ. Quân
đội, tuy lúc này vẫn đều đều một guồng quay vô sự, song tôi đã nhìn thấy
trong đó cái phương tiện để thực hiện những hành động lớn lao sắp tới.
Rõ ràng là kết quả của cuộc Thế chiến I vẫn chưa thiết lập được hòa
bình. Đức đang quay trở lại với những tham vọng của mình với tốc độ tỉ lệ
thuận với tốc độ khôi phục sức mạnh. Trong khi Nga bận đóng cửa làm