quen tìm hiểu xem chính phủ nào đã gặp phải khó khăn mà
chúng tôi đang đương đầu và cách họ giải quyết vấn đề và đã
thành công ra sao. Dù đó là việc xây dựng một một sân bay mới
hay thay đổi những phương pháp giảng dạy của chúng tôi thì
tôi cũng sẽ gửi một đội ngũ viên chức đến những quốc gia đã
làm tốt việc này để học hỏi và nghiên cứu. Tôi thích đứng trên
vai những người đã đi trước chúng tôi.
Nhìn lại, điều may mắn của chúng tôi là Singapore không bị
thiệt hại lớn qua một số chính sách và những hoạt động có tính
rủi ro cao mà chúng tôi đã dấn thân vào. Chúng tôi đã làm việc
với những người cộng sản ở mặt trận thống nhất; chúng tôi có
thể đã bị nhai và nuốt chửng như đã xảy ra với những người
theo chế độ dân chủ xã hội ở Ba Lan và Tiệp Khắc sau Thế chiến
Thứ hai. Chúng tôi thơ ngây tin rằng ảnh hưởng của những tính
toán bầu cử sẽ dần dần mang lại một xã hội Malaya ít tính cộng
đồng hơn; nhưng thời gian đã cho thấy lợi ích kinh tế chung
không thể xóa nhòa sự trung thành về mặt chủng tộc. Khi đối
mặt với những viễn cảnh kinh tế ảm đạm, tôi cho phép xây
dựng một nhà máy lọc dầu ở Keppel, như vậy là đặt một rủi ro
đại hỏa hoạn kề cận tài sản kinh tế lớn là bến cảng chính của
chúng tôi. Và những cuộc bạo động của sinh viên trung học
người Hoa trong những năm 50 đã tạo cho chúng tôi một ấn
tượng không thể tẩy sạch đến nỗi chúng tôi đã hoãn lại việc
thực thi chính sách giáo dục quốc dân với tiếng Anh là ngôn ngữ
làm việc từ 1965 đến 1978, và thế là làm giảm đi những triển
vọng kinh tế ở đội ngũ sinh viên người Hoa.
Tôi đã biết cách lờ đi những chỉ trích và lời khuyên nhủ của
các chuyên gia và những người ra vẻ chuyên gia, đặc biệt là của
giới học sĩ trong các ngành chính trị và khoa học xã hội. Họ có
những học thuyết được yêu chuộng về cách một xã hội nên phát
