thăm khu vực có thể để làm cho chúng tôi cảm thấy bấp bênh.
Chúng tôi vẫn vững vàng, cho đến bây giờ họ không thể làm tổn
hại chúng tôi. Phạm Văn Đồng đến Singapore vào ngày
16/10/1978. Tôi cảm thấy ông kiêu ngạo và khó ưa. Người Việt
Nam là những nhà đạo diễn sân khấu xuất sắc. Đầu tiên là Phan
Hiền đến phô diễn một khuôn mặt tươi cười ngọt ngào của Việt
Nam cộng sản. Giờ đây Phạm Văn Đồng, một ông già 72 tuổi,
cho thấy ông cứng rắn như đinh. Trong các cuộc thảo luận kéo
dài 2 tiếng rưỡi, chúng tôi bỏ qua những nhận xét lịch sự và
uyển ngữ. Thật ra cuộc đối thoại thẳng thắn của chúng tôi đã
bắt đầu trong chuyến đi trên xe hơi từ sân bay.
Tôi khởi đầu bằng sự đón chào ước vọng của Việt Nam muốn
hợp tác cùng chúng tôi vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng
nhưng khi nghe đài phát thanh Hà Nội và đọc báo Nhân dân tôi
trở nên dè dặt. Họ không thân thiện, thậm chí còn đe dọa. Ông
Đồng tuyên bố Việt Nam là một nước xã hội chủ nghĩa và ông là
một người cộng sản. Học thuyết của ông là chủ nghĩa Mác–
Lênin. Ông đến Singapore để nói chuyện với tư cách Thủ tướng
nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Việt Nam phải đóng
góp vào sự nghiệp cách mạng và hòa bình của Đông Nam Á và
thế giới. Điều này không liên quan gì đến Singapore. Việt Nam là
một đất nước 50 triệu dân, một quốc gia kiên cường, thông
minh và giàu tài nguyên thiên nhiên. Cả Mỹ và Nhật đều bảo
Việt Nam sẽ trở thành một nước mạnh về kinh tế; Mỹ và Nhật,
sẽ cần các mối quan hệ thương mại và kinh tế với họ.
Sau mở đầu tự tin này, để trả lời cho câu hỏi của tôi, ông cho
rằng Bắc Kinh đã xúi giục từ 140.000 đến 150.000 người Hoa ở
miền Bắc rời Việt Nam và trở về Trung Quốc qua đường biên
giới. Họ không thể hiểu tại sao. Nguyên nhân sâu xa là chính
sách của Trung Quốc đối với Việt Nam sau chiến thắng của Việt
