ngân sách cân bằng, lạm phát thấp và mức tăng trưởng cao đều
đặn trong nhiều thập niên. Khủng hoảng là do các công ty trong
khu vực tư nhân đã vay mượn quá nhiều những khoản vay
ngắn hạn trong vài năm gần đây để đầu tư dài hạn rất liều lĩnh
vào bất động sản và các xí nghiệp công nghiệp đã dư thừa.
Giới phê bình phương Tây đã quy sự sụp đổ này cho những gì
mà họ gọi là “các giá trị châu Á”: cửa quyền, tham nhũng, lo lót
hay hối lộ. Không nghi ngờ gì rằng những điều này đã góp phần
vào cuộc khủng hoảng và làm trầm trọng thêm sự thiệt hại.
Nhưng liệu chúng có phải là nguyên nhân chính hay không?
Câu trả lời có lẽ là “không” bởi vì những thói xấu này đã hiện
hữu, hầu như là một căn bệnh của khu vực, từ giai đoạn khởi
đầu của “phép màu châu Á” vào những năm 60, cách đây hơn 30
năm. Chỉ trong một vài năm gần đây, một số quốc gia mới phát
triển đã vay mượn quá nhiều ngoại tệ và điều đó đã gây rắc rối
cho họ. Ngay cả sự vay mượn quá mức này cũng không thể dẫn
đến tình trạng sụt giá tiền tệ nghiêm trọng như thế nếu không
có sự góp mặt của hệ thống ngân hàng yếu kém, sự giám sát
thiếu chặt chẽ và chính sách tỷ giá hối đoái sai lầm. Tập quán
văn hóa xấu đã tăng thêm sự tổn thất; rất khó vạch trần và ngăn
chặn những hành vi phạm pháp ở nơi mà hệ thống không minh
bạch.
Nạn tham nhũng, gia đình trị và lạm quyền ở châu Á bị giới
phê bình phương Tây chỉ trích như là bằng chứng về nhược
điểm cơ bản trong “các giá trị châu Á”. Có nhiều hệ thống giá trị
khác nhau ở châu Á như Ấn Độ giáo, Hồi giáo, Phật giáo, Nho
giáo. Tôi có thể thảo luận duy nhất về các giá trị của Nho giáo.
Tham nhũng và gia đình trị là một sự hạ thấp các giá trị của
Nho giáo. Trách nhiệm của một người đàn ông theo đạo Khổng
đối với gia đình và bạn bè là giúp đỡ họ bằng tư cách cá nhân
