tác khéo léo. Ông không muốn bỏ rơi Malaysia và Singapore,
nhưng thận trọng để không gây khó chịu cho người Indonesia,
hay khiến cho họ cảm thấy rằng “họ đang bị bè đảng chống đối”,
như ông đã thẳng thắn nói với tôi. Các giá trị của ông nhấn
mạnh về tầm quan trọng của gia đình, học thức và chăm chỉ,
đều là các giá trị của thế hệ tiền chiến trước khi Úc tự xem mình
là “đất nước may mắn”.
Giống như Úc, những mối liên hệ của New Zealand với
Singapore cũng thông qua Anh. Vì ở xa châu Á, nên người New
Zealand không cảm thấy quá bị đe dọa bởi khả năng bị Nhật
xâm lấn trong suốt Thế chiến thứ hai và ít nghi ngờ về châu Á
hơn. Đến những năm 90, thái độ này đã thay đổi sau khi họ đã
có nhiều người nhập cư châu Á.
Trong chuyến viếng thăm New Zealand lần đầu tiên của tôi
vào tháng 4/1965, tôi ngạc nhiên khi biết những thói quen và
tính cách kiểu Anh của họ. Tôi ở trong các khách sạn nhỏ nơi các
cô hầu vẫn còn đeo tạp dề như các cô hầu người Anh vẫn đeo
sau chiến tranh, và mang “trà sáng” đến trước bữa điểm tâm.
Giọng của họ gần với giọng người Anh, quá lịch sự và lạnh nhạt,
ít mang vẻ hồ hởi, thân thiết như giọng Úc. Đất nước xanh tươi,
đối lập với nước Úc nâu đen và bụi bặm. Nhiều năm trước kia,
con trai út của các quý tộc nhỏ không được thừa hưởng tài sản
của cha ở Anh đã phải đến những nông trại rộng lớn ở New
Zealand để nuôi cừu, gia súc và trồng lúa mạch cho quê mẹ. Đó
là một cách sống đáng yêu mang lại cho họ một mức sống cao.
New Zealand đã phát triển một hệ thống phúc lợi xã hội tiến bộ,
mang lại cho người dân mức sống thuộc vào loại cao nhất và
chất lượng cuộc sống cao từ trước Thế chiến Thứ hai. Sau chiến
tranh, họ trở nên giàu có.
