phát tín hiệu cho phương Tây hiểu rằng nếu người Anh rút khỏi
Singapore thì sẽ không có các căn cứ của Mỹ ở đất nước này, mà
chúng tôi “sẽ đi với Australia và New Zealand”. Tôi muốn người
Anh ở lại. Tôi sợ rằng sau sự phân ly đột ngột của chúng tôi với
Malaysia, Anh quốc sẽ muốn rút lui chừng nào sự đối đầu của
Indonesia chấm dứt.
Tôi nhìn người Mỹ với những cảm giác lẫn lộn. Tôi phục cái
quan điểm can–do (có thể làm) của họ nhưng lại chia sẻ quan
điểm của người Anh, lúc bấy giờ, cho rằng người Mỹ sáng ý
nhưng xấc xược; họ có một khối của cải khổng lồ nhưng thường
lạm dụng nó. Để giải quyết một vấn đề không phải chỉ cần đưa
của ra là được, điều đó không đúng. Nhiều nhà lãnh đạo Hoa Kỳ
tin rằng có thể giải quyết được tình trạng thù ghét do ngôn ngữ,
tôn giáo, chủng tộc, sự tranh giành, thù địch, cừu hận cố hữu
hàng nghìn năm nay, nếu có đủ của cải, tiền bạc. (Một số vẫn tin
như vậy. Các cố gắng của họ nhằm xây dựng các xã hội đa tôn
giáo, đa chủng tộc ở Bosnia và Kosovo thành những xã hội hòa
bình xuất phát từ quan điểm này).
Các biện pháp của họ chống lại chủ nghĩa cộng sản ở châu Á
không gây cho tôi một ấn tượng nào. Họ vô nguyên tắc trong
việc xử lý với Ngô Đình Diệm, một nhà lãnh đạo theo chủ nghĩa
dân tộc của Nam Việt Nam. Họ chỉ ủng hộ ông ta chừng nào ông
ta còn thực hiện mệnh lệnh của Mỹ; một khi ông ta từ chối làm
theo họ là họ hết ủng hộ, và khi ông ta bị các tướng lĩnh ám hại
thì họ quay ngoắt làm ngơ. Họ có ý định nhưng độc đoán và
thiếu ý thức lịch sử. Tôi cũng sợ họ cho rằng có khả năng tất cả
người Hoa đều là những người ủng hộ cộng sản bởi vì Trung
Quốc là cộng sản.
Nhưng Mỹ là đất nước duy nhất có sức mạnh và quyết tâm
ngăn chặn trào lưu hung hãn này của lịch sử và đảo ngược sự
