căn cứ hải quân này một cách vội vàng. Tôi đảm bảo với
Kissinger rằng tôi sẽ thông báo cho phía Anh và ông ta biết
trước khi có quyết định. Động thái đó của người Nga đã cho tôi
một con bài để chơi. Tôi hy vọng rằng người Mỹ sẽ khuyến khích
Australia ở lại Singapore. Tôi rất an tâm với Anh, Australia, New
Zealand và Malaysia trong Hiệp ước phòng thủ Năm Nước (Five–
Power Defence Arrangement). Tôi theo quỹ đạo quanh Australia
và New Zealand, và họ quanh Hoa Kỳ – một tình hình phấn khởi
cho Singapore. “Cả cho Hoa Kỳ nữa,” Kissinger nói thêm. Tôi nói
vì Singapore không nhận viện trợ Mỹ nên tôi có thể nói tiếng nói
khách quan, không liên kết, từ Đông Nam Á. Kissinger đồng ý
rằng như vậy là tốt nhất cho cả hai chúng ta.
Trong khi đó Kissinger đã liên hệ với các nhà lãnh đạo ở Bắc
Kinh, thông qua Pakistan. Ông ta bí mật thăm Bắc Kinh trong
năm 1971 để chuẩn bị cho chuyến thăm của Nixon vào tháng
2/1972. Khi Nixon thông báo điều đó vào tháng 1/1972, cả thế
giới sửng sốt. Tôi khó chịu vì ông ta làm như vậy mà không
thông báo trước cho bất cứ đồng minh nào ở châu Á, chẳng báo
cho Nhật Bản, cũng chẳng báo cho chính phủ Trung Hoa, một
đồng minh khác của họ ở Đài Loan. Như Nixon nói, chuyến
thăm này quả là “một tuần làm thay đổi thế giới”.
Tình hình chiến tranh ở Việt Nam có vẻ không có triển vọng
khi tôi thăm Mỹ lần tiếp theo vào tháng 4/1973. Thương vong
tiếp tục mà không thấy có triển vọng chiến thắng và Quốc hội
Mỹ đang gây sức ép bắt chính phủ triệt thoái hoàn toàn khỏi
Đông Nam Á. Choo và tôi ăn trưa cùng Robert McNamara, lúc đó
là Chủ tịch Ngân hàng thế giới, cùng vợ ông ta tại nhà riêng của
họ ở Georgetown. Với vẻ mặt ảm đạm, McNamara nói rằng có
những tin báo đáng lo ngại rằng Nixon dính líu vào việc che dấu
vụ Watergate và tình hình có thể sẽ rất khó khăn. Tôi linh cảm
