gia khác và quyền hợp đạo lý là đòi tất cả các chính phủ đối xử
nhân đạo và văn minh hơn đối với nhân dân của nước họ.
Nhưng khi các xã hội trở nên rộng mở hơn, sẽ có một sự hội tụ
về phía một tiêu chuẩn chung của thế giới cho những gì có thể
chấp nhận được. Những hệ thống vô nhân đạo, tàn bạo hoặc
man rợ sẽ phải bị lên án. (Trong trường hợp của Kosovo khoảng
6 năm sau, mặc dù NATO và đa số thành viên Liên Hiệp Quốc
không chấp nhận hành động dã man của Tổng thống Nam Tư
Milosevic chống lại những người Kosovo gốc Albania, vẫn
không có sự nhất trí rằng đây là lý do thích đáng để can thiệp
mà không có sự phê chuẩn của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.
Nga, Trung Quốc và Ấn Độ, đại diện 40% nhân loại, đã lên án
việc ném bom của NATO vào Serbia năm 1999).
Một cuộc phỏng vấn mà tôi dành cho một tạp chí Mỹ được
đánh giá cao là tờ Foreign A airs, được xuất bản vào tháng
2/1994, gây ra một sự náo động nho nhỏ giữa những người Mỹ
quan tâm đến cuộc tranh cãi về các giá trị của châu Á so với các
giá trị của phương Tây. Trong những câu trả lời của tôi, tôi tránh
sử dụng đến nhóm từ “các giá trị châu Á”, vốn có rất nhiều dạng
khác nhau, và thay vào đó, tôi đề cập đến các giá trị Nho giáo,
thịnh hành trong các nền văn hóa của Trung Quốc, Hàn Quốc,
Nhật Bản và Việt Nam, các quốc gia sử dụng chữ Hán và chịu
ảnh hưởng của văn học Nho giáo. Có khoảng 20 triệu người Hoa
trong số các dân tộc ở Đông Nam Á mà những giá trị Nho giáo
của họ không giống với các giá trị của Phật giáo, Hồi giáo hay Ấn
Độ giáo ở Nam Á và Đông Nam Á.
Không có mô hình châu Á nào như thế, song có các sự khác
biệt căn bản giữa xã hội tự do phương Tây với xã hội Nho giáo
Đông Á. Các xã hội Nho giáo tin rằng cá nhân tồn tại trong
phạm vi của gia đình, đại gia đình, bạn bè và đoàn thể rộng lớn
