con bé lang thang một mình tại những thành phố tỉnh lẻ nơi
chúng tôi tới thăm, đám đông tụ tập xung quanh vì tò mò. Cô ấy
từ đâu đến? Singapore. Đó là ở đâu? Những phụ nữ tại các bữa
tiệc cũng quan tâm đến Ling không kém. Nó trông giống người
Trung Quốc, nói ngôn ngữ của họ, tuy nhiên cung cách lại
không giống họ – chẳng chút e thẹn, nói năng thoải mái giữa
đám người lớn. Nó ăn mặc đẹp so với họ, xông xáo, thẳng thắn
như người từ cung trăng đến. Nó cảm thấy mình khác biệt với
họ. Cũng như tôi, nó thấy đinh tai nhức óc khi nghe những
tràng tuyên truyền liên tục phát ra từ các loa phóng thanh và
đài phát thanh.
Con gái tôi phản ứng như thể nó vừa có phát kiến lớn. Nó đã
từng học lịch sử và văn học Trung Quốc trước thời cộng sản ở
một trường dạy bằng tiếng Trung Quốc và đang mong được
nhìn ngắm những tượng đài lịch sử, những hiện vật văn hóa,
những kỳ quan thiên nhiên, đặc biệt là những điều được nhắc
đến trong những đoạn văn hay mà nó đã học thuộc. Nhưng thấy
sự nghèo nàn nằm liền kề những ngọn núi và đền đài với những
cái tên nghe sao mà lãng mạn đã khiến nó nghĩ rằng việc Trung
Quốc nhấn mạnh là mình có một nền văn minh cổ xưa và liên
tục nhất thế giới là một trở ngại ngăn họ bắt kịp với thế giới
phát triển; rằng Singapore giàu có hơn bởi vì chúng tôi đã không
có những chướng ngại vật như thế.
Con gái tôi ngạc nhiên nhìn thấy Trung Quốc khác xa ngay
cả với các nước Đông Âu mà nó đã đến thăm cùng tôi – biệt lập
với ảnh hưởng bên ngoài – và cũng ngạc nhiên khi thấy những
người dân ở đây đã bị tiêm nhiễm sâu sắc đến nỗi dù là một
quan chức trẻ hay người từ bất cứ tỉnh nào đến, một khi phải trả
lời, họ đều đưa ra những câu trả lời chuẩn mực về chính trị. Nó
ít có cơ hội tiếp xúc với người dân thường.