có khẩu vị đơn giản và sau những ngày ăn uống thịnh soạn mà
được cùng họ dùng một tô mì sợi thì quả là thoải mái. Chúng tôi
được mời ăn những món yến tiệc cao lương mỹ vị nhưng chúng
tôi yêu cầu cho ăn đơn giản. Ông ta người Quý Châu, nơi sản
xuất rượu Mao Đài, thứ rượu rất nổi tiếng, mạnh hơn cả Vodka,
là một trong những tỉnh nghèo nhất Trung Quốc. Tôi có vấn đề
sức khỏe, thức uống này tôi đến phải kính nể vì cái vị ngon của
nó – uống nó vào, tác dụng lâu lắm, ngay cả sau một bữa ăn
thịnh soạn cũng chưa hết cảm giác của rượu. Mao Đài được
uống thoải mái nhưng tôi gọi bia.
Chuyến tham quan trường đại học ở Vũ Hán, một trong
những thành phố công nghiệp lớn của Trung Quốc dọc sông
Trường Giang là một kỷ niệm buồn. Một số giáo sư mà chúng tôi
gặp đã được học ở Mỹ. Mặc dù đã lớn tuổi và tiếng Anh thì bị mai
một, nhưng hiển nhiên họ vẫn là những người uyên bác, ưu tú.
Trong thư viện, Ling, lúc đó là một sinh viên y khoa, nói chuyện
với một anh chàng đang đọc một cuốn sách sinh vật bằng tiếng
Anh. Ling xin xem và nhận thấy quyển sách in vào những năm
50. Ling không tin. Làm sao họ lại có thể đọc một cuốn sách
sinh vật đã lỗi thời xuất bản cách đây 30 năm? Nhưng họ đã bị
đóng cửa hơn 30 năm; và mới được mở cửa với phương Tây, nên
họ không có ngoại tệ để mua sách giáo khoa và báo chí mới
nhất. Và họ chẳng có máy photocopy. Để xóa hết sự cách biệt to
lớn về tri thức giữa họ và thế giới phát triển sẽ phải mất rất
nhiều thời gian. Cuộc Cách mạng Văn hóa đã khiến họ tụt hậu
cả một thế hệ. Sinh viên ngày nay hồi phục từ sau cuộc Cách
mạng Văn hóa, phải học những quyển sách giáo khoa cũ kỹ,
thầy cô thì sử dụng những phương pháp giảng dạy lỗi thời,
không có giáo cụ nghe nhìn. Ở đây có lẽ lại mất thêm một nửa
thế hệ nữa. Vâng, đúng là những người thông minh nhất trong
