Bất ngờ, vào ngày 27/5/1961, Tunku khi nói chuyện tại Hiệp
hội Phóng viên nước ngoài của Đông Nam Á đặt tại Singapore đã
phát biểu rằng:
“Chẳng chóng thì chầy Malaya cũng sẽ có được sự nhất trí
với người Anh cùng nhân dân Singapore, Bắc Borneo, Brunei
và Sarawak. Bây giờ còn quá sớm để tôi có thể cho biết sự
nhất trí này đã đạt tới đâu nhưng hiển nhiên rằng chúng tôi
phải hướng đến mục tiêu này và nghĩ tới một kế hoạch qua
đó có thể đưa các vùng lãnh thổ ấy lại gần nhau hơn trong
một khối hợp tác chính trị và kinh tế.”
Ông đã nói rằng khuynh hướng tự nhiên của người Hoa tại
Singapore là biến hòn đảo này thành một “tiểu Trung Quốc”.
Nếu như dân chúng Singapore và của Liên bang có thể biến
Malaya thành một thứ đúng như mong muốn – ngôi nhà duy
nhất của chúng ta – thì thật là hay biết mấy. Điều này đúng là
một tiếng bom. Chẳng hề có dấu hiệu nào trước đó cho thấy có
sự thay đổi trong lập trường khăng khăng của ông là chẳng thể
dung nạp Singapore được. Lúc đọc được lời phát biểu đó của
Tunku, tôi biết ông Đặc mệnh sẽ nghĩ rằng tôi đã lừa ông ta hồi
lúc chúng tôi gặp nhau vào tháng 5, rằng tôi đã nói dối, bởi khi
trả lời câu hỏi của ông, tôi có nói rằng việc hợp nhất khó có thể
xảy ra trong một vài năm bởi Tunku không tin tưởng người Hoa
ở Singapore.
Lúc đó Tunku đã không giải thích tại sao ông đổi ý. Về sau,
vào tháng 10, ông đã phát biểu tại Quốc hội ở Kuala Lumpur
rằng lúc đầu ông không tán thành việc hợp nhất bởi chuyện này
sẽ gây nguy hại cho nền an ninh của Malaya, nhưng thời thế đã
thay đổi. Ông không giải thích. Nhưng tôi chỉ có thể đoán chừng
người Anh đã thuyết phục rằng ông phải kiểm soát nền an ninh
của Singapore để bảo vệ cho chính Malaya, bởi khối người Hoa
