đáp lại: “Vâng, với sự giúp đỡ của chính phủ Anh trong việc đưa
ra được cho dân chúng những điều kiện thỏa đáng.” Ông ta và
Duncan Sandys đang ngồi bên cạnh, đều tỏ vẻ hài lòng. Một
gánh nặng đã rời khỏi đôi vai thực dân của họ.
Ấn Độ là quốc gia đại biểu lớn nhất nhưng Nehru là một kẻ
uể oải. Ông ta không có sức sống, không mạnh mẽ trong thái độ
hoặc trong lời phát biểu. Ông ta không mạnh mẽ phản đối việc
Anh gia nhập khối Thị trường chung. Bài diễn văn đáng nhớ
nhất là của Robert Menzies, Thủ tướng Úc, một người to lớn,
mạnh khỏe, mập mạp, với khuôn mặt to bè và một giọng nói
mạnh mẽ, sâu lắng vang lên đến hết cỡ của nó. Hàng lông mày
dựng đứng của ông ta nhấn mạnh thêm cho lời phát biểu mỗi
khi ông ta cau mày. Ông ta nói say mê, thuyết phục và đầy uy
lực. Ông ta bỏ qua những bảo đảm của Macmillan về việc duy trì
những quan hệ khắng khít với các nước thuộc Khối thịnh vượng
chung sau khi Anh gia nhập Thị trường chung. “Tôi điều hành
một liên bang. Tôi biết các liên bang làm việc như thế nào”, ông
ta nói. Hoặc chúng hướng tâm, trong trường hợp đó, các tiểu
bang ngày càng xích lại gần nhau như ở Úc, hoặc chúng ly tâm,
với các bang ngày càng tách rời nhau đến khi cuối cùng chúng
tách khỏi nhau. Chúng không bao giờ ở trạng thái tĩnh. Không
có động lực nào khác hoạt động trong những tổ chức như thế.
Nếu Anh gia nhập vào EEC, những mối quan hệ với Khối thịnh
vượng chung sẽ suy yếu và thu hẹp lại.
Nhìn lại 30 năm qua để thấy cả hai Khối thịnh vượng chung
cũ và mới đã tách xa dần khỏi nước Anh thế nào khi các quyền
lợi của nó ngày càng gắn bó hơn với quyền lợi của châu Âu, tôi
thường nhớ lại Menzies đã tiên tri đúng đến mức nào. Ông ta
biết quyền lợi của Úc nằm ở đâu, và ông ta không hề nghi ngờ gì
