Khuôn trăng đầy đặn thịt thà nở nang
Ăn làm răng, nói làm răng
Xích lô sợ chạy, đò ngang sợ chìm.
Đó là câu đố của người Huế tha hương, khi nhớ về quê xưa, nhắc nhở
đến những nhân vật nổi tiếng của quê mình. Câu này xuất hiện năm 1998,
trong Đặc san Quốc học - Đồng Khánh và đã được Bảo Thái giải đáp như
sau:
Mụ Liếc vóc dáng đẫy đà
Nặng gần hai tạ ngó mà sướng ghê
Phần trên, phía dưới đề huề
Ngồi xe, xe xẹp; ngồi ghe, ghe chìm.
Mụ Liếc nổi tiếng vào các thập niên 50-60 với dáng người to béo, phì
nộn quá khổ. Có lẽ mụ là người đàn bà nặng cân nhất Huế, không có người
thứ hai. Nếu có người thứ hai thì mọi người đã biết. Mụ làm nghề thầu bến
đò Thừa Phủ, chuyên ngồi trên bến để thâu tiền, không dám xuống đò vì sợ
đò... chìm. Mỗi lần về nhà bằng xích lô mụ phải trả thêm tiền vì anh phu
xích lô phải vất vả lắm mới chuyển dịch được tấm thân hai tạ của mụ.
Bún bò mụ Rớc
Có người viết là Rớt. Viết cách này đọc lên theo giọng Bắc thì không
diễn đúng tên của mụ, phải phát âm theo giọng Huế, gọi cho đúng tên của
người bán bún bò nổi tiếng ở Ngự Viên - Gia Hội. Hầu như người Huế ai
cũng hơn một lần đã ăn bún bò mụ Rớc, nếu không ghiền mà ăn hoài thì
cũng ăn một hai lần cho biết. Tô bún bò đúng tiêu chuẩn Huế: nước ngọt,
cay vừa, có mùi ruốc, thịt bò chín mềm, giò heo giòn rụm, không thêm rau
ráng, giá sống, chỉ rắc một chúm hành hoa. Đi xa Huế, khi thèm bún bò lại
nhớ đến bún bò mụ Rớc, cho nên lại có thơ:
Mụ chi nổi tiếng ầm ầm
Chưa đi đã té, chưa cầm đã rơi
Ngày nay mụ đã qua đời
Mà trong thiên hạ lắm người mượn tên
Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh
Mấy ai bắt chước nấu nêm cho bằng
