thật là vất vả. Rừng ăn tận tới mép nước. Các bãi ven sông thì sú vẹt cũng
mọc thành rừng, ngồi trên mình ngựa cũng chỉ nom thấp thoáng mặt nước
sông. Ngựa men theo các mép rừng dò dẫm từng bước, may còn trong tiết
xuân chưa có mưa chứ vào mùa mưa thì phải dùng thuyền đi trên sông hoặc
phải lội bộ xuyên rừng.
Đoàn người ngựa vừa thoát ra khỏi mép rừng bắt gặp một cánh đồng
lúa chừng vài ba chục mẫu, xa xa thấp thoáng mấy nếp nhà ẩn hiện sau
những lũy tre lại có cả những thân cau thẳng đứng. Chợt ngoảnh sang phía
tay hữu thấy nổi lên một chiếc gò cao ngang với ngọn cây, Quốc công mừng
rỡ liền quất ngựa chạy như bay lên tới đỉnh gò. Ngựa vừa dừng thì tóc của
Quốc công cũng xõa tung trùm kín lưng, và dải khăn vành dây quấn trên
đầu bị cành cây móc rơi từ lúc nào ngài cũng không để ý. Cưỡi trên lưng
ngựa nơi đỉnh gò
[83]
Hưng Đạo nhìn rất rõ mấy chỗ mà khi đêm ông thức
dậy khuyên son vào bản đồ. - Kia là sông Chanh, sông Kênh, xa kia là sông
Rút, phía kia là dãy núi đá Tràng Kênh cây rừng chen chúc. Và kia nữa là
sông Bạch Đằng mênh mông nước, nhìn mãi chẳng thấy bờ.
Cả một vùng thu vào tầm mắt khiến Hưng Đạo rất hài lòng, trong đầu
ông hiện rõ nơi nào đặt quân phục, nơi nào đặt trận địa cọc tức là các bãi
cọc để dụ thuyền giặc vào. Và khắp một vùng núi non hang động từ đây ra
tới Vân Đồn, nơi nào rải quân phục không cho một tên giặc chạy thoát ra
biển, ông đều đã bàn bạc kỹ với Nhân Huệ vương Trần Khánh Dư.
Ô-mã-nhi, Phàn Tiếp, Trịnh Bằng Phi được thoát chết năm Ất Dậu,
nay chúng vừa gây tội ác trời không dung đất không tha, ấy là việc y dám
khai đào mồ mả của tổ tiên nhà ta ở đất Thái Đường. Nhất định lần này ta
bắt chúng phải đền tội ác, chứ không thể thả lỏng cho nó trốn chạy.
Thấy quan quân về làng, dân trong hương ấp đồ xôi, giết gà rồi cử các
cụ bô lão đem ra nơi gò đống dâng biếu. Hưng Đạo vui vẻ cho quân thâu
nhận rồi sai lấy lá làm mâm dọn ra để mọi người cùng ngồi ăn, tiện thể ông
muốn hỏi chuyện bà con về địa bàn sông nước vùng này.
Nắm lấy bàn tay gầy guộc run rẩy của một cụ già râu tóc bạc phơ,
Hưng Đạo hỏi:
