Chúng ta đều cảm thấy ý thức về thời gian như biến mất khi tập
trung hoàn toàn vào một hoạt động ưa thích. Chúng ta bắt tay vào nấu
nướng và thoáng cái, vài tiếng đã trôi qua. Chúng ta dành cả buổi chiều
đọc sách và quên đi thế giới đang trôi đến khi chợt nhận ra hoàng hôn
đã buông xuống, còn mình vẫn chưa ăn tối. Chúng ta đi lướt sóng và
không nhận ra mình đã ở dưới nước bao nhiêu tiếng cho đến tận ngày
hôm sau, khi cơ bắp đau nhừ.
Điều ngược lại cũng thường xuyên xảy ra. Khi chúng ta phải miễn
cưỡng hoàn thành một công việc nào đó, mỗi phút trôi qua dài như một
đời và chúng ta không thể ngừng nhìn đồng hồ. Giống như một câu nói
hài hước của Einstein, “Đặt tay lên bếp lò nóng, một phút dài như một
giờ. Ngồi bên một cô gái đẹp, một giờ ngắn tựa một phút. Đó chính là
thuyết tương đối.”
Điều thú vị là có những công việc được nhiều người thực sự thích
thú, trong khi chúng ta lại chỉ muốn làm cho xong càng nhanh càng tốt.
Vậy điều gì khiến chúng ta thích làm một việc đến mức quên đi mọi
lo lắng trong khi thực hiện? Khi nào thì chúng ta hạnh phúc nhất?
Những câu hỏi đó có thể giúp chúng ta khám phá ra ikigai của mình.
Sức mạnh của trạng thái trôi
Những câu hỏi đó cũng là trọng tâm nghiên cứu của nhà tâm lý học
Mihaly Csikszentmihalyi về trải nghiệm hoàn toàn đắm mình vào công
việc đang làm. Csikszentmihalyi gọi trạng thái này là trôi, và mô tả
dưới dạng niềm vui thích, khả năng sáng tạo, và quá trình khi chúng ta
hoàn toàn đắm mình vào cuộc sống.
Để tìm kiếm hạnh phúc và sống theo ikigai của mình, một trong
những yếu tố quan trọng chính là khả năng đạt tới trạng thái trôi này, từ
đó có được “trải nghiệm tối ưu”.
Muốn có được trải nghiệm tối ưu, chúng ta phải tập trung tăng cường
thời gian cho các hoạt động đưa mình tới trạng thái trôi, thay vì để bản