liệt. Ánh Sáng Ban Ngày thất bại và mất trắng ba triệu đô-la. Nhưng trước
khi chịu thua, anh cũng đã làm cho Công ty Tín Dụng California &
Altamont phải tan hoang và chủ tịch Klinkner phải tự sát trong tù đại hình.
Không phải chỉ ngưng tấn công Công ty Liên tỉnh San José mà thôi, anh
còn bị thiệt hại nặng nề nữa. Những người đủ thẩm quyền để nhận định nói
rằng lẽ ra anh đã có thể dàn hoà và với vát lại với Công ty Liên Tỉnh San
José và Công ty Thuỷ Ðiện và, lúc mà ai cũng nghĩ là anh đã bỏ cuộc, anh
quay sang giáng cho Klinkner một đòn chí tử, đột ngột như kiểu của
Napoleon. Anh biết Klinkner sẽ không bao giờ ngờ đến điểm đó. Anh cũng
biết rằng Công Ty Tín Dụng California & Altamont là một cơ sở rất vững
chãi, nhưng lúc đó nó đang ở trong tình trạng rất bấp bênh vì Klinkner đã
dùng toàn bộ số tiền của công ty đó để đầu cơ. Anh hiểu rằng nếu để thêm
một vài tháng nữa thì chính các hoạt động đầu cơ của Klinkner sẽ làm cho
công ty đó vững vàng hơn bao giờ hết. Bởi vậy nếu anh muốn tấn công nó
thì phải tấn công ngay lúc này.
- Tôi mất nhiều tiền thật đáy, - về sau anh đã nói về lỗ lã của mình như
vậy - Nhưng đó sẽ là một sự bảo đảm cho tương lai. Từ nay về sau kẻ nào
đang hùn hạp với tôi sẽ phải nghĩ cho kỹ trước khi định lừa gạt tôi.
Sở dĩ anh dữ dằn như vậy là vì anh coi khinh những kẻ mà anh cùng
làm ăn. Anh tin rằng trong cả trăm người cũng không có lấy một người
sòng phẳng. Còn đối với những người sòng phẳng, anh tiên đoán rằng nếu
cứ tiếp tục tham dự vào canh bạc bịp bợm này thì rồi cũng sẽ thất bại và phá
sản mà thôi. Kinh nghiệm ở Nữu Ước đã mở mắt cho anh. Anh đã xé bỏ cái
ảo tưởng che đậy lên canh bạc làm ăn và nhìn vào sự trần truồng của nó.
Anh khái quát hoá về nền công nghiệp và xã hội như xã hội được tổ chức
như một trò lừa đảo. Có nhiều người sinh ra đã thiếu năng lực, tuy không
quá yếu đến mức phải đem nhốt vào nhà thương dành cho những kẻ ngớ
ngẩn, nhưng cũng chẳng đủ khỏe để làm một cái gì khác hơn là thân phận
tôi đòi Ngoài ra còn có những thằng khùng luôn luôn quan niệm một cách
đứng đắn về cái trò lừa đảo có tổ chức đó, trân trọng, tán dương nó. Bọn
này chỉ là những con mồi ngon cho những kẻ nhìn rõ được bản chất và đánh
giá cái trò lừa đảo đó theo đúng giá trị của nó. Còn lao động, lao động hợp
pháp, là nguồn gốc của mọi của cải. Ðiều này có nghĩa là, dù là một bao