Tất cả đều nín lặng hồi lâu. Tất cả đều suy nghĩ rất lung tung, khác hẳn
những lúc thường.
- Nhưng cái chủ nghĩa xã hội đó chẳng qua là một giấc mộng thôi, –
ông Calvin nói, và ông nhắc lại “một giấc mộng”.
- Vậy tôi sẽ xin trình bày với các ông cái này, nó không phải là một
giấc mộng đâu, – Ernest đáp. – Và cái đó, tôi sẽ gọi là bọn thiểu số thống
trị. Các ông gọi là giới Tài phiệt. Cả hai ta cùng muốn chỉ bọn đại tư bản và
các tơ-rớt. Ta hãy xem ngày nay quyền hành nằm ở đâu. Muốn vậy, ta hãy
phân tích xã hội theo đúng sự phân chia giai cấp của nó.
“Trong xã hội có ba giai cấp lớn. Đầu tiên là giai cấp tài phiệt gồm
những chủ nhà băng lớn, những đại tư bản đường sắt, những giám đốc công
ty kếch xù và những vua tơ-rớt. Rồi đến giai cấp trung lưu, giai cấp của các
ông, bao gồm những chủ trại, nhà buôn, nhà tiểu công nghiệp, và những
người làm nghề tự do. Giai cấp thứ ba và sau rốt là giai cấp của tôi, giai cấp
vô sản, gồm những người thợ ăn lương 5.
“Các ông không thể chối cãi rằng việc chiếm hữu các của cải trong xã
hội tạo nên quyền lực chính ở nước Mỹ. Ba giai cấp này chiếm hữu những
của cải đó như thế nào? Con số đây! Trong tổng số những người có làm một
nghề nghiệp gì ở nước Mỹ, chỉ có chín phần nghìn thuộc giai cấp tài phiệt,
thế mà giai cấp tài phiệt chiếm hữu bảy mươi phần trăm tổng số tài sản.
Giai cấp trung lưu chiếm hai mươi tư tỉ. Hai mươi chín phần trăm những
người có làm một nghề là thuộc giai cấp trung lưu, và họ chiếm hữu hai
mươi nhăm phần trăm tổng số tài sản. Còn lại giai cấp vô sản. Nó chiếm
hữu bốn tỉ. Trong tất cả những người có làm một nghề thì bảy mươi phần
trăm là từ giai cấp vô sản mà ra. Vậy thì quyền hành nằm trong tay ai, thưa
các ông?
- Theo các con số chính ông đưa ra thì giai cấp trung lưu chúng tôi còn
mạnh hơn giới lao động, – ông Asmunsen nhận xét.
- Các ông có gọi chúng tôi là yếu thì cũng không vì thế mà các ông
mạnh hơn trước sức mạnh của giai cấp tài phiệt, – Ernest đáp lại. – Vả lại,
tôi đã chịu thua các ông đâu? Có một sức mạnh lớn hơn của cải, lớn hơn ở
chỗ nó không thể lấy đi được. Sức mạnh của chúng tôi, sức mạnh của giai
cấp vô sản, là ở trong những bắp thịt của chúng tôi, trong bàn tay chúng tôi
