Nhưng cùng đi với cô, tôi vẫn có thể đi nhanh hơn, đó là điều gã muốn
bật nói ra, khi gã mường tượng thấy cả một thế giới vô tận chói nắng mặt
trời và ngợp ánh sao, gã cùng nàng phiêu diêu, tay gã ôm lấy người nàng,
mớ tóc vàng nhạt của nàng phất phơ ve vuốt mặt gã. Ngay lúc đó, gã thấy
sự bất lực đáng thương của ngôn từ. Trời ơi! Giá mà gã có thể dùng lời để tả
lại cho nàng trông thấy những cái gã trông thấy lúc đó. Lòng gã rạo rực,
như sự giày vò của một niềm ao ước đau đớn, muốn vẽ lại tất cả những viễn
tưởng tự nó tới, lóe ra trên tấm gương của trí óc gã. À, thế đấy! Gã đã nắm
được điều bí mật ấy. Chính là điều mà các văn sĩ vĩ đại và các nhà thơ lớn
đã nắm được. Chính vì thế mà họ là những người vĩ đại. Họ biết diễn đạt tất
cả những gì mà họ suy nghĩ, cảm thấy và nhìn thấy. Con chó ngủ dưới nắng
thỉnh thoảng lại rít lên, sủa lên, nhưng nó không thể nào nói ra được những
cái nó trông thấy đã khiến nó rít lên sủa lên như vậy. Gã thường tự hỏi
không hiểu đó là cái gì. Tất cả là thế đó, và gã như một con chó ngủ dưới
nắng. Gã đã trông thấy những viễn tượng cao cả, đẹp đẽ, nhưng gã chỉ có
thể rít lên, sủa lên vào mặt Ruth. Nhưng gã sẽ thôi không ngủ dưới nắng
nữa. Gã sẽ đứng dậy, mở to mắt ra, gã sẽ vật lộn, sẽ làm việc gian khổ, sẽ
học tập cho đến khi đôi mắt gã không bị che lấp nữa, lưỡi gã không bị trói
buộc nữa, gã sẽ có thể cùng nàng chia sẻ cái kho tàng phong phú của tưởng
tượng. Nhiều người khác đã khám phá thấy những mẹo mực của ngôn từ,
họ bắt từ ngữ phải trở thành những người đầy tớ biết vâng lời, và họ biết kết
hợp những từ ấy lại cho có một ý nghĩa phong phú hơn là một mớ những ý
riêng lẻ của chúng. Gã xúc động sâu xa khi thấy điều bí mật đó thoáng qua,
và gã lại mê man mường tượng thấy khoảng không vô tận chói chang và
ngợp ánh sao cho đến khi gã hồi tỉnh lại, quanh gã yên tĩnh quá, và Ruth
đang nhìn gã, nét mặt vui vẻ, mắt ánh lên nụ cười.
“Tôi vừa mường tượng thấy một cảnh vĩ đại,” gã nói, và khi tai gã nghe
thấy âm thanh của lời nói ấy, tim gã đập rộn lên.
Những lời nói ấy ở đâu ra thế? Nó đã diễn tả được rất đúng viễn tượng
đã khiến gã ngừng lại trong khi đang nói chuyện với nàng. Thật là một
chuyện thần kỳ! Chưa bao giờ gã có thể diễn đạt được những tư tưởng cao
cả của mình một cách cao cả như vậy. Mà cũng chưa có bao giờ gã thử đem
những tư tưởng cao cả ấy diễn đạt thành lời. Thế đấy. Điều đó đã rõ ràng.