“Đúng,” Martin vui vẻ nói tiếp. “Anh cũng không hơn gì một kẻ mọi rợ
với những cảm giác ban đầu về văn mình Những cảm giác ấy, người văn
minh ắt là phải thấy mới lạ và lý thú lắm.”
“Thế anh thấy Dorothy và Florence thế nào?” Ruth hỏi.
“Anh thích hai cô ấy hơn những bà kia. Các cô ấy có nhiều cái hay, lại
ít màu mè điệu bộ.”
“Thế còn những bà kia, anh cũng thích à?”
Martin lắc đầu.
“Cái bà đang làm công việc xã hội ấy thì thật không hơn gì một con vẹt
nghiên cứu xã hội học. Anh dám chắc, cứ thử thổi bà lên giữa các vì sao,
như Tomlinson
[85]
cũng chẳng thấy được ở bà ta một tư tưởng nào gọi là độc
đáo. Còn bà hoạ sĩ vẽ chân dung, thì thật chán ngấy. Tay thủ quĩ lấy được bà
ta hẳn phải được một người vợ đảm. Còn bà nhạc sĩ nữa. Anh chẳng cần
biết ngón tay bà ấy mềm dẻo thế nào, kỹ thuật của bà ấy hoàn hảo thế nào,
cách biểu hiện kỳ diệu thế nào - sự thật là bà ấy không hiểu gì về âm nhạc
cả.”
“Chị ấy chơi hay đấy chứ!” Ruth cãi lại.
“Đúng, đối với những công phu tập luyện bề ngoài của âm nhạc thì thật
không nghi ngờ gì, bà ta thật thành thạo, nhưng còn tinh thần bên trong của
âm nhạc thì bà ta không thấy được. Anh có hỏi âm nhạc có ý nghĩa như thế
nào đối với bà ta – Em biết đấy, anh hay tò mò muốn biết những điều đặc
biệt ấy – bà ta không biết ý nghĩa của nó ra thế nào đối với mình; chỉ biết
rằng bà yêu âm nhạc lắm, rằng đó là một nghệ thuật vĩ đại nhất trong các
nghệ thuật, và đối với bà ta nó còn hơn cả cuộc sống…”
“Anh lại bắt người ta nói đến chuyện nghề nghiệp chuyên môn rồi.”
Ruth trách Martin.
“Anh thú thật là có thế. Nhưng nói chuyện nghề nghiệp chuyên môn
của mình mà còn không xong thì em thử tưởng tượng anh khổ tâm đến thế
nào nếu họ nói những vấn đề khác. Sao, anh thường vẫn cứ nghĩ rằng ở cái
xã hội thượng lưu như thế này, nơi mà người ta được hưởng mọi thuận lợi
của học vấn…” Gã ngừng lại một lát, ngắm nhìn cái hình bóng của gã, lúc
thời trẻ với cái mũ vành cứng, cái áo cộc cỡn, bước vào cửa, đôi vai đung
đưa đi qua gian phòng. “… như anh đã nói, anh thường vẫn cứ nghĩ ở một
