“Kreis là ai?” Martin hỏi.
“Chúng mình đang đến nhà hắn đây. Đã có thời hắn là giáo sư bị tống
cổ ra khỏi trường đại học; chuyện cũng thường thôi. Một bộ óc như một cái
bẫy thép. Kiếm sống bằng đủ mọi cách cũ kĩ. Tớ biết có hồi hắn xuống dốc
quá phải đi làm fakir
[100]
ở đầu đường. Chẳng câu nệ gì hết. Lấy trộm cả vải
liệm của xác chết, chẳng từ cái gì. Có điều khác giữa hắn ta với bọn tư sản
là hắn ăn trộm mà không có ảo tưởng gì cả. Hắn nói về Nietzsche, hoặc
Schopenhauer, hoặc Kant hoặc bất cứ cái gì, nhưng cái duy nhất ở trên đời
này mà hắn thực sự quan tâm tới – không trừ cả Mary – là thuyết nhất
nguyên luận của hắn. Haeckel
[101]
là thần tượng bằng thiếc
[102]
của hắn đấy.
Cách độc nhất để chửi hắn là cho Haeckel một cái tát. Đây là nơi họ thường
lui tới!” Brissenden đặt chai rượu ở bậc cửa lên cầu thang lối vào, chuẩn bị
trèo lên. Đó là một căn nhà hai tầng thông thường của góc phố, bên dưới có
quán rượu và cửa hàng thực phẩm. “Họ ở đây – chiếm cả tầng trên. Nhưng
Kreis là anh chàng độc nhất có hai buồng. Đi thôi.”
Không có một tí ánh sáng nào ở lầu trên, nhưng Brissenden lần qua nơi
tối om om ấy như một bóng ma quen thuộc. Anh ngừng lại để nói với
Martin:
“Còn có một thằng cha tên là Stevens, một anh chàng theo thuyết thần
trí? Hắn mà mở miệng ra là làm đảo lộn cả trời đất. Bây giờ hắn ta làm nghề
rửa bát ở tiệm ăn. Thích xì gà ngon. Tớ đã trông thấy gã ăn cơm có mười
xu, nhưng lại chịu trả năm mươi xu một điếu xì gà để hút ngay sau đó. Tớ
có sẵn hai điếu trong túi để cho hắn nếu hắn có nhà.
Còn một thằng cha khác nữa – Parry, người Úc, một nhà thống kê học,
một quyển bách khoa toàn thư trung thực. Cứ hỏi hắn ta sản lượng thóc của
Paraguay năm 1903, hay số lượng vải Anh, xuất khẩu sang Trung Quốc
năm 1890, hoặn Jimmy Britt đã hạ Battling Nelson ở loại nào hoặc võ sĩ
nào vô địch Hoa Kỳ hạng gà
[103]
năm 1808, cậu sẽ nhận được câu trả lời
chính xác với một tốc độ máy móc của một cái máy bắn tự động. Còn Andy
nữa, một anh thợ xây đá, vấn đề gì cũng có ý kiến, đánh cờ vào loại giỏi và
một gã khác nữa, Harry, thợ làm bánh, một đảng viên xã hội đỏ chóe, một
tay hoạt động công đoàn rất hăng. À, mà chắc cậu cũng còn nhớ cuộc đình
công của những người thợ nấu bếp và hầu bàn chứ. Chính Hamilton là kẻ tổ