Gã đã đọc trên báo chí những bài viết về mình, gã ngạc nhiên nhìn
những bức ảnh của gã in trên mặt báo, gã không thấy những bức hình này
có chút gì giống với bản thân gã. Gã là một kẻ đã từng sống, từng rung
động, từng yêu thương, là một kẻ dễ dãi, sẵn lòng tha thứ cho những chuyện
nhẹ dạ của cuộc đời; là kẻ đã từng làm việc trên khoang bánh lái, từng lang
thang trên những miền đất lạ, từng lôi kéo cả bạn vào những trận đánh nhau
ngày xưa. Gã là kẻ đã từng kinh ngạc lặng người đi lần đầu tiên khi trông
thấy ngàn vạn cuốn sách ở thư viện, là kẻ sau này đã đọc những chồng sách
đó và gã nắm chắc được chúng, gã là kẻ đã từng đốt đèn dầu đến tận nửa
đêm, từng đi ngủ mang theo cả cái đinh thức và đã từng tự tay viết nên
nhiều sách. Nhưng có một điều gã không phải là cái thứ yêu quái tham ăn
mà bọn hạ tiện kia đua nhau mời những bữa ăn thịnh soạn.
Tuy nhiên trong các tạp chí có những cái làm gã thấy hay hay. Tạp chí
nào cũng rêu rao là họ đã phát hiện được gã. Tờ “Nguyệt san Warren”
quảng cáo với khách hàng rằng họ luôn luôn phát hiện những nhà văn mới,
và trong số những nhà văn mới đó, họ đã giới thiệu được Martin Eden với
bạn đọc. Tờ “Con chuột bạch” cũng cho rằng mình đã phát hiện được gã; cả
tờ “Bình luận phương Bắc” và cả tạp chí “Mackintosh” cũng nói như thế,
mãi tới khi tờ “Quả địa cầu” dương dương đắc ý nói ra rằng tập “Những bài
thơ về biển” trước kia đã bị bỏ xó như thế nào, mới làm cho các tờ báo kia
im tịt. Tờ “Tuổi trẻ và thời đại”, sau khi trốn nợ xong, lại tái bản để rêu rao
rằng chính họ phát hiện ra Martin Eden, những lời này chẳng ai thèm đọc,
trừ lũ trẻ con các chủ trại. Tờ “Xuyên lục địa nguyệt san” đã dẫn chứng một
cách trang trọng và đầy sức thuyết phục rằng chính họ đầu tiên đã khám phá
ra Martin Eden như thế nào. Tờ “Con ong” đã đem bài “Nàng tiên và viên
ngọc” ra làm phản chứng để kịch liệt đã phá lại. Lời phát biểu nhã nhặn của
Công ty xuất bản Singletree-Darnley bị chìm đi trong những tiếng ồn ào
huyên não ấy. Hơn nữa công ty này cũng không có một tờ tạp chí để làm
cho những lời phát biểu của mình kém phần nhã nhặn.
Các báo chí tính số tiền thu nhập bản quyền tác giả của Martin. Bằng
cách nào đó tin có mấy tạp chí trả gã những món tiền nhuận bút rất cao lọt
ra ngoài và những bọn mục sư ở Oakland đã đến thăm gã một cách rất tử tế,
trong khi đó thì những bức thư xin xỏ chuyên nghiệp chất ùn lên. Nhưng tệ
