được dỡ bỏ. Mặc dù vậy, chúng ta vẫn chưa đạt đến điểm cuối của các món
nợ. Trong vòng một tháng sau khi lệnh hủy được ban ra, anh phải nộp đơn
xin ‘miễn nợ’. Chỉ sau khi đơn này được thông qua, anh mới thoát khỏi
trách nhiệm chi trả. Quá trình này có thể mất đến sáu hoặc bảy tháng. Nhìn
chung, các vụ phá sản của cá nhân đều được miễn nợ cả. Tuy nhiên phải
đáp ứng một số điều kiện nhất định. Trước tiên, người tuyên bố phá sản
không có tiền sử phá sản hay miễn nợ trong vòng mười năm. Nói cách
khác, luật đã quyết định thời gian tối đa của một vụ phá sản của một người
là một thập kỷ. Tuy vậy nếu phát hiện có hành vi lừa dối, lệnh miễn trừ sẽ
bị hủy bỏ. Không được giấu giếm bất kỳ tài sản nào, hoặc nói dối các chủ
nợ để được vay càng nhiều càng tốt trong khi nộp đơn lên tòa. Mặt khác,
không quan trọng anh tiêu tiền như thế nào, hoặc trong thời gian bao lâu -
ngoại trừ các vụ vay nóng đột ngột bị phát hiện là có mục đích tuyên bố
phá sản. Người bị phá sản chẳng qua chỉ muốn ‘bước sang một trang mới
của cuộc đời’. Mục tiêu hướng đến là để cứu giúp những người mang nợ,
mặc dù quá trình này gần đây bị chỉ trích là một biện pháp quá tiện lợi để
rũ sạch mọi trách nhiệm.” Mizoguchi thở dài, bất chợt trông già nua hơn.
“Thực sự nó đã đặt ra những câu hỏi về đạo đức. Mặc dù tôi vẫn thường
nghĩ rằng chúng ta tốt hơn nên loại bỏ hẳn hệ thống buộc con người ta lao
động cật lực để trả nợ. Có lẽ không phải mức lãi suất vô nhân đạo mà chỉ là
phần vốn. Dần dần họ chỉ trả được từng phần.”
Rồi ông bật cười. “Nhưng anh biết không, đa phần mọi người không tìm
kiếm sự giúp đỡ cho đến khi buộc phải đối mặt với tình thế khốn cùng.
Chính vì thế mà tôi chẳng có nhiều thời gian để tư vấn cho họ về biện pháp
phòng ngừa hay cách giải quyết. Thứ đầu tiên cần phải cứu giữ chính là
mạng sống của chính họ.”
Honma gật đầu. “Tôi hiểu.”
“Các món nợ thường đẩy người ta vào bước đường tự sát. Chúng phá tan
các gia đình, buộc người mang nợ phải bỏ nhà ra đi... Nghe giống như
chuyện khó tin giữa thời đại ngày nay, nhưng những tấn thảm kịch này thời
