Nghiêm trang, dịu dàng, nàng lắng nghe, vẻ chăm chú như bà mẹ ngồi
nghe thuật lại những nỗi buồn của bọn trẻ đã lớn. Không bao giờ Yvonne tỏ
ra ngạc nhiên, kể cả những trò trẻ con táo bạo, nguy hiểm nhất. Sự chú ý
trìu mến đó, nàng thừa hưởng từ ông de Galais; và vẫn chưa hề thấy ngán
những vụ phiêu lưu đáng chê trách của cậu em mình. Điều duy nhất khiến
nàng tiếc nuối chính là đã không phải là một người bạn tâm tình đáng tin
cậy cho cậu em, bằng chứng là vào thời điểm bị thất vọng ê chề, cậu ấy
cũng không dám thổ lộ với chị hay với một ai, mà chỉ tự coi mọi sự như là
vô phương cứu vãn.
Cứ mỗi lần nghĩ tới điều vừa nói, tôi lại cho rằng đó là trách nhiệm
nặng nề đè lên trái tim người thiếu phụ - cái trách nhiệm dò hỏi một tâm
hồn đầy huyễn mộng đến độ điên rồ như của cậu em nhỏ; cái trách nhiệm
có thể đè bẹp chính nàng khi muốn cảm thông với một tâm hồn ham thích
phiêu lưu như của Meaulnes.
Một hôm, Yvonne de Galais đưa ra cho tôi thấy một bằng chứng đáng
cảm động nhất - tôi nghĩ gần như cũng bí hiểm nhất - về sự tin tưởng mà
nàng còn lưu giữ đối với những ảo vọng trẻ con của cậu em, về việc nàng
chăm chút bảo tồn những gì còn sót lại trong thế giới mộng mơ mà Frantz
đã sống cho đến năm hai mươi tuổi.
Đó là một đêm tháng Tư hiu quạnh như một buổi tàn thu. Từ một
tháng qua chúng tôi sống trong một mùa xuân đến sớm thật dịu và cô bạn
vẫn thường cùng với cha đi dạo rất lâu. Hôm đó ông cụ bị mệt, còn tôi lại
rảnh nên Yvonne xin tôi đưa đi dạo mặc dầu xem chừng thời tiết rất xấu. tới
chỗ cách Les Sablonnières chừng hơn nửa dặm, dọc theo dòng suối, chúng
tôi bất chợt gặp cơn giông và mưa đá. Dưới căn lều đang tới trú cho qua
cơn mưa không dứt, gió thổi làm lạnh buốt, chúng tôi đứng cạnh nhau, tư lự
trước cảnh sắc âm u. Tôi còn nhớ da mặt nàng tái xanh, vẻ thật xao xuyến
trong bộ áo dịu dàng trang nhã. Yvonne nói:
“Phải về thôi. Chúng ta đi đã lâu rồi. Ở nhà sợ có chuyện gì xảy ra
chăng?”
Thật ngạc nhiên xiết bao! Thay vì trở về Les Sablonnières, thiếu phụ
lại tiếp tục dấn bước và xin tôi theo cùng. Sau khi đi bộ lúc lâu, cả hai tới
