được tàu con thoi Buran tốt không kém tàu con thoi Columbia của
Mỹ. Theo ông, liệu có thể sản xuất được tủ lạnh Liên-xô tốt không
kém tủ lạnh Nhật không?”.
Ông Valentin Glushko đã trả lời hóm hỉnh mà thẳng thắn: “Tất
nhiên là được chứ, nhưng tôi e rằng giá thành của chiếc tủ lạnh
Liên-xô đó cũng bằng chiếc… tàu Buran”. Chuyến bay lịch sử ngày
15-11-1988 là chuyến bay đầu tiên và cũng là cuối cùng của
chương trình tàu vũ trụ con thoi đã tiêu tốn của Liên-xô 20 tỷ rúp
(gần 30 tỷ đô-la Mỹ theo tỷ giá chính thức vào lúc đó).
Trong các nước ASEAN, Malaysia là nước duy nhất sản xuất ô tô
mang thương hiệu nội địa Proton. Để đạt được mục tiêu này, Malaysia
đã phải trả giá bằng việc liên doanh độc quyền với hãng sản xuất ô
tô Mitsubishi của Nhật Bản và đánh thuế nhập khẩu cao đối với xe
nhập khẩu nguyên chiếc để bảo hộ Proton. Không phải người dân
nào cũng ủng hộ chương trình công nghiệp ô tô của Chính phủ
Malaysia.
Nhiều người cho rằng nhu cầu thực sự của họ là mua được
những chiếc xe có chất lượng tốt và giá hợp lý, không cứ gì phải là
xe nội địa với chất lượng thấp và giá thành cao. Người ta không dại
gì chuyển giao cho người khác những công nghệ ô tô mới nhất để
rồi bị “cạnh tranh ngược”.
Theo tôi, nếu chọn chiến lược sản xuất ô tô mang thương hiệu
Việt Nam, cần trả lời câu hỏi: Việt Nam có những lợi thế gì so với
các nước làm được điều này trong khu vực (Nhật Bản, Hàn Quốc,
Trung Quốc, Malaysia) và các nước không làm điều này (như
Singapore, Thái Lan, Indonesia, Philippines)? Nếu câu trả lời chỉ là
“nhân công rẻ” mà không có thêm các lợi thế khác được định lượng
rõ ràng thì đây là chiến lược rất mạo hiểm. Nhân công rẻ không bao
