G
5. Hãy hợp sức với nhau
iao tiếp và thương lượng là cặp chìa khóa sinh đôi có thể hóa
giải các thế lưỡng nan xã hội. Nhờ chúng, chúng ta có thể chia
sẻ thông tin và ý tưởng, thành lập liên minh và thống nhất
các chiến lược chung mang tính phối hợp. Nhưng thật không may,
thông tin có thể là giả, ý tưởng có thể gây hiểu nhầm còn các liên
minh có thể khiến kẻ mạnh chống lại kẻ yếu, hoặc tan rồi hợp
như bong bóng xà phòng trong bồn tắm. Vậy chúng ta phải làm
thế nào để việc giao tiếp trở nên đáng tin hơn, việc thương lượng
được công bằng hơn và các liên minh bền vững hơn?
Giao tiếp
Động vật đã hình thành nên nhiều hình thức gửi đi các thông
điệp rõ ràng. Chẳng hạn, loài cá trích giao tiếp với nhau bằng cách
“xì hơi”. Tiếng rắm của chúng phát ra những âm thanh lách bách –
còn gọi là “tiếng tích tắc lặp lại nhanh” – mà những con khác có thể
cảm nhận được nhưng các loài săn mồi dường như không phát hiện
ra. Điều này cho phép cá trích duy trì vị trí của mình để cả đàn có
thể di chuyển đồng thời vào ban đêm, khi chúng không thể nhìn
thấy nhau.
Trong số các loài khác, chính những cậu bé trai trong lớp học đã
sử dụng phương pháp giao tiếp gần giống với chúng nhất. Anh
bạn đồng hương Clive James của tôi, một nhà văn kiêm phát thanh
viên, khi còn đi học cũng thường làm trò cho bạn bè bằng cách chêm
vào những tiếng “xì hơi” náo động để bình luận giáo viên đang giảng
bài, giống hệt với diễn viên Le Pétomane nổi tiếng ở nhà hát
Moulin Rouge, người có biệt tài “xì hơi” theo nhịp điệu bài quốc ca
Pháp La Marseillaise.
