đấu với nhau, thì kẻ thắng cuộc lại là chương trình sử dụng chiến
lược đơn giản nhất, do cố giáo sư Anatol Rapoport của Đại học
Toronto thực hiện. Tất cả những gì chương trình này làm là đưa ra
đề nghị hợp tác trong bước đầu tiên, sau đó bắt chước mọi hành vi
của đối thủ. Nói cách khác, nó bắt đầu với chiến lược mềm
mỏng của Bà Muốn người làm sao thì ta làm vậy, nhưng sẵn sàng
theo đuổi chiến lược trả đũa của Bà Làm sao chịu vậy nếu phương
pháp hợp tác của Bà Muốn người làm sao thì ta làm vậy không hiệu
quả.
Axelrod không thể tin rằng một chiến lược đơn giản như thế lại
có thể hiệu quả đến vậy, vì thế ông đã tổ chức một vòng thi đấu
rộng hơn, thu hút 62 người tham gia đến từ sáu quốc gia khác
nhau. Lần này, dù có nhiều chiến lược hơn, một số trong đó dựa
vào cách chúng ta đối phó với xung đột và hợp tác trong đời thực, thì
kẻ chiến thắng vẫn lại là chương trình của Rapoport. Từ đó, chương
trình này được đặt tên là TIT FOR TAT
Axelrod cho rằng đó có thể là một lời khuyên hữu ích đơn giản cho
cấp lãnh đạo của các quốc gia trong tương tác giữa họ với nhau.
Ông nói: “Đừng ghen tỵ. Đừng trở thành người đầu tiên gian dối,
hãy đáp trả với cả sự hợp tác và gian lận và đừng quá khôn ngoan”.
TIT FOR TAT có ảnh hưởng lớn trong các nhà khoa học xã hội khi
Axelrod công bố một điều phổ biến trong các phát hiện của ông
trong cuốn The Evolution of Cooperation (tạm dịch: Tiến hóa của
sự hợp tác), bởi vì nó dường như mang lại câu trả lời gọn ghẽ và đơn
giản cho vấn đề hợp tác. Tôi cho rằng mình sẽ tự thử nghiệm để
xem nó vận hành ra sao trong tình huống thường nhật, và tôi gặp
được cơ hội thử nghiệm đó khi một cửa hàng sách gần nhà có chương
trình giảm giá một nửa các loại sách. Những cuốn sách được chất
đống khắp nơi, người mua tha hồ nhặt chúng lên, liếc qua tựa
sách, hoặc là giữ hoặc là lại bỏ chúng xuống. Tôi khởi động một chu
