SỰ THẬT 37
Hàng trăm bà nội trợ có thể dự đoán tương lai của công ty bạn
Liệu tất cả chúng ta gộp lại có thông minh hơn một c| nh}n n{o đó không? Thị trường dự
đo|n l{ một trong c|c xu hướng nóng nhất trong việc dự b|o tương lai. Xu hướng này cho
rằng một nhóm người có kiến thức về một mảng n{o đó sẽ tiên đo|n tương lai tốt hơn bất cứ
cá nhân nào – đặc biệt nếu họ được hưởng lợi khi lựa chọn đúng doanh nghiệp thành công,
giống như việc lựa chọn c|c công ty để đầu tư trên s{n giao dịch chứng khoán New York.
Các công ty, từ Microsoft đến Eli Lilly hay Hewlett-Packard, đều biến nhân viên thành
các “thương nh}n”, những người đặt cược niềm tin của họ v{o tương lai m{ không cần biết
doanh số thực sẽ như thế nào, sản phẩm có thành công hay không và các công ty khác trong
cùng kênh phân phối sẽ phản ứng như thế nào. Ví dụ, người khổng lồ trong ng{nh dược Eli
Lily thường xuyên đặt những khoản cược nhiều triệu đô-la vào các loại thuốc có nguy cơ
thất bại – bởi các sản phẩm mới thành công phải đem lại đủ doanh thu để bù cho khoản lỗ
của các sản phẩm thất bại khác. Rõ ràng công ty sẽ thu lợi nhuận lớn hơn nhiều nếu phân
biệt được ngay từ đầu sản phẩm nào sẽ thành công và sản phẩm n{o không. Lily đ~ l{m một
thí nghiệm trong quá trình sản xuất thuốc trên 50 nhân viên của công ty, bao gồm các nhà
hóa học, sinh học và quản lý dự án. Công ty thử bán 6 loại thuốc trong thị trường nội địa, và
nhóm nh}n viên n{y đ~ dự đo|n đúng 3 loại thuốc thành công nhất.
Một ứng dụng khác mới nổi gần đ}y l{ c|c công ty kêu gọi mọi người trên toàn thế giới
cùng giải quyết các vấn đề vướng mắc mà các nhà khoa học trong công ty bó tay. Giống như
việc gia công sản phẩm từ bên ngo{i, c|c công ty n{y cũng đang “gia công” đ|m đông. Ví dụ,
InnoCentive là một mạng lưới gồm hơn 90.000 người “gỡ rối” được các công ty thành viên
như Boeing, DuPont, Procter & Gamble, v{ Eli Lily mời giúp đỡ giải quyết các vấn đề mà nội
bộ công ty đang phải ng{y ng{y đ|nh vật. Nếu một người “gỡ rối” tìm được giải ph|p, người
đó sẽ nhận được 10.000 đến 100.000 đô-la tiền thưởng.
88
