SỰ THẬT 42
Cửa hàng bán lẻ vẫn thu lời tốt
Khoảng 14% người Mỹ sống dưới mức nghèo khổ, và hầu hết các nhà thị trường đều bỏ
qua thành phần n{y. Tuy nhiên, dù người nghèo có ít tiền để mua sắm hơn người giàu thì họ
vẫn có những nhu cầu cơ bản giống như tất cả mọi người. C|c gia đình thu nhập thấp tiêu thụ
các sản phẩm cần thiết như sữa, nước cam hay trà với tỷ lệ tương đương c|c gia đình thu
nhập trung bình. C|c gia đình có mức lương tối thiểu thậm chí tiêu tốn nhiều hơn bình
thường cho các dịch vụ chăm sóc sức khỏe trả tiền trực tiếp, thuê nhà và thực phẩm tại gia.
Thật không may, việc gi{nh được nguồn kh|ch h{ng n{y đối với họ là rất khó khăn, bởi nhiều
doanh nghiệp khá ngần ngại khi phải đặt doanh nghiệp ở khu vực thu nhập thấp. Trung bình,
d}n cư tại các vùng nghèo khó phải di chuyển hơn 3km để tới được siêu thị, các hiệu thuốc
lớn và ngân hàng.
Tuy nhiên, nhiều công ty vẫn để t}m đến việc tiếp thị cho người nghèo, bởi bộ phận này
chiếm số lượng tương đối lớn. Nhà kinh tế học C. K. Pralahad tiếp tục “thêm lửa” cho vấn đề
này bằng cuốn sách The Fortune at the Bottom of the Pyramid (tạm dịch: Gia t{i nơi Đ|y Kim
tự th|p), trong đó ông cho rằng các công ty lớn có thể thu lợi nhuận và giúp 4 triệu người
nghèo khổ hoặc thu nhập thấp trên thế giới bằng c|ch tìm ra c|c hướng mới để bán xà
phòng và tủ lạnh cho họ.
Một số công ty đang tiến vào thị trường lớn này với việc định vị lại hệ thống phân phối
hoặc làm cho sản phẩm của họ đơn giản và rẻ tiền hơn. Khi Nestlé Braxin giảm kích thước
đóng gói sản phẩm b|nh quy Bono (tên b|nh không liên quan gì đến ca sĩ U2) từ 200 gram
xuống còn 140 gram và giảm giá sản phẩm, doanh số b|n tăng vọt tới 40%. Unilever đặt tên
một nhãn hiệu xà bông mới l{ Ala để những người mù chữ ở châu Mỹ La Tinh có thể dễ
dàng nhận ra chúng. Ở Mexico, công ty xi măng khổng lồ Cemex đ~ cải thiện đ|ng kể chất
lượng nhà ở của c|c khu d}n cư nghèo sau khi giới thiệu một hệ thống trả tiền tại chỗ để
mọi người mua nguyên vật liệu xây dựng.
Nhà kinh tế học người Băng-la-đét Muhammad Yunus đ~ đoạt giải Nobel kinh tế năm
2006 d{nh cho người đầu tiên đưa ra kh|i niệm tín dụng vi mô. Ngân hàng Grameen của
ông mỗi tháng cho vay các khoản nhỏ – thông thường ít hơn 100 đô-la – dành cho những cá
nhân khởi nghiệp ở c|c nước đang ph|t triển. Nhiều nhà thị trường lại đ|nh v{o “phụ nữ
dùng di động”, những người cho thuê điện thoại của họ tại các vùng hẻo l|nh. Tính đến nay,
ng}n h{ng đ~ ph|t ra khoảng 6 triệu khoản cho vay, và gần 99% người sử dụng hoàn trả lại
tiền (so với tỷ lệ hoàn trả là 50% tại một ng}n h{ng bình thường ở một nước đang ph|t
triển).
Sự thành công của La Curacao, chuỗi cửa hàng bán lẻ tại California nhắm tới khách hàng
gốc Tây Ban Nha, chính là nhờ mong muốn được phục vụ nhu cầu của khách hàng có thu
nhập thấp. Chuỗi cửa h{ng l{ đứa con tinh thần của hai anh em người Israel, những người
96
