lộ đẹp nhất thế giới, ta hãy tận hưởng cái buổi chiều thần tiên này, và hãy
nhổ vào mặt nỗi tuyệt vọng.
Than coke nổ lép bép trong mấy cái lò lộ thiên. Một người xách vĩ cầm
đến đứng ở một góc phố và bắt đầu kéo bài “Auprès de ma blonde”. Những
người qua đường xô đẩy hắn, cái đàn kêu cò cứ như cứa gỗ, nhưng hắn vẫn
tiếp tục chơi, như thể chỉ có một mình hắn ở trên đời. Tiếng đàn mảnh và
không có tiếng vang, như thể cây đàn đã rét cóng. Hai người Ma-rốc đi hết
bàn này sang bàn khác gạ bán tơ nhân tạo và mấy tấm thảm sặc sỡ.
Mấy anh bán báo đi qua, rao những tờ báo mới ra. Morozov mua một tờ
Paris-Soir và một tờ l’Intransigeant, đọc qua mấy cái đầu đề, rồi gạt đi.
- Họ đều là những tay làm bạc giả! Cậu đã nhận thấy là chúng ta đang
sống ở thời đại của bọn làm bạc giả chưa?
- Tôi thấy chúng ta sống trong thời đại của đồ hộp thì đúng hơn.
- Đồ hộp là thế nào?
Ravic hất hàm chỉ mấy tờ báo.
- Đồ hộp đấy. Không cần suy nghĩ nữa. Mọi thứ đều đã được nghiền ra,
nhai kỹ, thể nghiệm, suy nghĩ sẵn rồi. Chỉ cần mở hộp ra mà dùng. Họ đưa
đến tận nhà mỗi ngày ba lần. Không còn có gì để mà tự trau dồi, tự tu luyện
nữa. Không còn có một cái gì để mà nấu nướng trên ngọn lửa của những
câu hỏi, của sự ngờ vực và của sự hiếu học. Toàn những đồ hộp. Chúng ta
không phải là sống một cách dễ dàng, Boris ạ. Chúng ta sống theo kiểu ăn
sẵn.
- Đồ hộp dán nhãn giả nữa chứ - Morozov vừa nói vừa nhấc hai tờ báo
lên - Đồ bạc giả! Cậu nhìn mà xem! Họ xây nhà máy vũ khí vì yêu hòa
bình, xây trại tập trung vì yêu chân lý, dựng lên những tòa án để che dậy tất
cả những tội ác của các phe đảng. Những tên gangsters chính trị trở thành
