tiếng trả lời nào đáp lại. Ấy thế mà cái gì đó vẫn kêu, tiếng kêu của đêm ái
ân và tiếng kêu của đêm hấp hối, tiếng kêu của siêu thoát và của ý thức
đang sụp đổ, tiếng kêu của rừng rú và của hoang mạc; và có lẽ ta biết hàng
ngàn câu trả lời, nhưng riêng câu trả lời ấy thì vượt quá sức ta, và ta sẽ
không bao giờ biết được.
Tình yêu! Tất cả những gì mà hai tiếng này muốn nói! Từ sự mơn trớn
dịu dàng nhất của xác thịt cho đến sự bay bổng siêu thoát nhất của tinh
thần, từ cái dục vọng đơn giản muốn chiếm hữu một người đàn bà cho đến
những cơn giẫy giụa của hấp hối, từ sự say mê không bao giờ toại mãn cho
đến cuộc đọ sức giữa Jacob và Thiên thần. Ta đây, đã hơn bốn mươi tuổi,
đã qua nhiều trường đào tạo, đầy kinh nghiệm và tri thức, ta đây, kẻ đã bị
đánh ngã và đã đứng dậy, đã qua sự sàng lọc của năm tháng, đã trở thành
cứng rắn hơn, khó tính hơn, lạnh lùng hơn... ta đã không muốn thế, ta
không phân rõ được, ta tưởng không thể nào điều đó lại xảy ra lần nữa... ta
đây, với tất cả cái mớ kinh nghiệm đã trở thành vô ích ấy, cái hiểu biết đã
làm cho nỗi đau của ta da diết hơn... vì trong ngọn lửa của xúc cảm không
có gì cháy to hơn là chất gỗ khô của thái độ khuyển nho đối với cuộc sống
nữa.
Anh đi suốt mấy giờ liền, và đêm trở nên rộng thoáng và vang dội. Anh
đi không mục đích, không có ý thức về những phút hay những giờ đang trôi
qua, và anh không ngạc nhiên khi thấy mình đứng giữa mấy khu vườn trải
rộng phía sau đại lộ Raphael.
Tòa nhà ở đường Pascal, đường viền mờ mờ của các tầng lầu, nơi vài ba
khung cửa sổ còn sáng dìu dịu. Anh tìm ra khung cửa sổ gian phòng studio
của Jeanne. Bên trong có ánh đèn. Jeanne đang ở nhà. Cũng có thể cô đi
vắng nhưng để đèn sáng. Cô rất ghét trở về những căn phòng tối. Cũng như
anh Ravic đi đến tận phố ấy. Trước tòa nhà có mấy chiếc xe đỗ. Một chiếc
coupé màu vàng, một chiếc xe thường cải trang thành xe đua khiến anh chú
ý. Đó có thể là xe của người kia. Một chiếc xe rất thích hợp với một anh
