chơi của những bóng ma trong một thành Paris của những bóng ma, phảng
phất những ý nghĩ dở dang, những lời vĩnh biệt không bao giờ được nói lên
thành lời và không còn có thể có nghĩa lý gì.
Anh nghĩ đến Haake. Anh thử quyết định xem mình sẽ làm gì. Anh nghĩ
đến người thiếu phụ có bộ tóc bằng vàng hung mà anh đã mổ, đến cái đêm
mưa ở Rothenberg ob der Tauber với một người đàn bà mà anh đã quên,
đến khách sạn Eisenbut có tiếng vĩ cầm vẳng đến từ một khung cửa sổ vô
danh. Anh nhớ đến Romberg, bị bắn chết năm 1917 trong một cơn giông,
trên một cánh đồng trồng hoa mào gà ở vùng Flandres... một cơn giông
huyền bí dường như đã mượn họng súng máy thay cho sấm sét, như thể
Thượng đế, chán ngây nhân loại, đã bắn đạn liên thanh xuống cõi trần. Anh
mường tượng nghe thấy tiếng đàn xếp rè rè lạc cung bậc, chứa chất một nỗi
nhớ nhà da diết, của một người pháo thủ ở Houthulst. Anh thấy thoáng hiện
lên trong ký ức cảnh thành Roma dưới làn mưa, cảnh một con đường ướt át
ở vùng Rouen. Những con mua tháng một tầm tã trên các mái lán ở trại tập
trung; những người dân cày Tây Ban Nha chết giữa cánh đồng, nước mưa
tràn vào đầy mấy cái miệng há hốc; khuôn mặt ướt của Claire khi cô sắp
chết; con đường Đại học viện Heidelburg với mùi hoa xoan nặng... tất cả dĩ
vãng trong một cây đèn kéo quân, một chuỗi hình ảnh đã tan biến từ lâu
nay lại diễu qua như một chất độc dược đầy sức an ủi.
Anh dụi tắt điếu thuốc lá và ngồi thẳng dậy. Thôi đủ rồi. Kẻ nào nhìn quá
nhiều về phía sau có nguy cơ vấp phải một chướng ngại hay rơi xuống vực
thẳm.
Bây giờ xe đang lăn bánh trên các phố Montmarire. Mưa đã tạnh hẳn.
Những đám mây giát bạc bay vội vã qua bầu trời như đang phải nhường
chỗ thật nhanh cho ánh trăng. Kate Hegstroem cho dừng xe lại. Họ xuống
xe và đi bộ một lát.
Paris chợt hiện ra dưới chân họ. Mênh mông, lấp lánh, ướt át. Paris, Paris
với những đường phố, những quảng trường của nó, với buổi ban đêm của
