quyền nào khác điều đó là một tai họa. Lý do biện minh cho sự cải đạo
sang Công giáo La Mã của Vua Henri đệ Tứ, cũng chính là lý do mà tất cả
những người lương thiện phải từ bỏ, nhất là những nhà lãnh đạo biết suy
xét*.
Chương 9: Kết luận
Sau khi đã đặt xong các nguyên tắc thật sự của một nền chính trị đúng đắn
để thiết lập nền tảng cho một nhà nước, lẽ ra tôi phải hoàn tất luận văn này
bằng những nghiên cứu về ngoại giao, bao gồm công pháp quốc tế về mậu
dịch, quyền tuyên chiến và chinh phục, luật pháp công quyền, thể thức kết
ước thành các liên minh, thương thảo và hiệp ước giữa các quốc gia, v.v...
Nhưng tất cả những điều này lại là một đề tài mới, quá lớn so với nhãn
quan hạn hẹp của mình, thành thử tôi nên giới hạn trong những đề tài gần
hơn với tầm nhìn của mình.
J. J. Rousseau
