GIÁ NHÀ TẠI CHÂU ÂU
Bong bóng giá nhà khổng lồ tại Tây Ban Nha và Ireland đã được tháo gỡ nhanh
trong năm 2008, đưa cả hai quốc gia vào tình trạng suy thoái. Tây Ban Nha có thể đã
có đợt bùng nổ xây dựng mạnh mẽ nhất trong tất cả các quốc gia, ít nhất là đối với
ngoài khu vực Trung Đông, và việc xây dựng quá mức của những năm gần đây sẽ
cần phải mất nhiều thời gian để hấp thụ. Tây Ban Nha cũng là một ví dụ thú vị của
việc bùng nổ tài sản nghỉ dưỡng vốn đóng một vai trò đáng kể trong bong bóng thế
giới. Giá nhà gần bờ biển tăng rất nhanh vì người nước ngoài (cũng như dân địa
phương) đều đổ xô đi mua để tận hưởng ánh nắng mặt trời. Ở một chừng mực nào
đó thì hành động mua vào này đã gây ra các làn sóng cho các nước khác, với tiền tệ
của Anh, Ireland và Nga bị đặc biệt ảnh hưởng. Tại Mexico, vùng Caribbean và một
phần châu Á, giá nhà nghỉ cũng tăng khi các làn sóng bong bóng lan ra. Ở tất cả các
khu vực này, giờ đây có vẻ như sẽ là một giai đoạn giảm giá hoặc chấn chỉnh kéo
dài. Xét về hình thức trước đó, sự suy yếu có thể còn kéo dài hơn so với các trung
tâm thương mại. Một trong những vấn đề của nhà nghỉ là lợi nhuận cho thuê khá
thấp, bị làm trầm trọng thêm bởi sự suy yếu kinh tế và nguồn cung dư thừa, do đó,
những người mua tiềm năng đã rút lui trong một thời gian dài.
Tôi đã nói rằng các thị trường giá giảm trong nhà ở có xu hướng kéo dài vài năm
và rằng các nhà đầu tư sẽ rất khôn ngoan chờ đợi. Hãy luôn ghi nhớ khái niệm từ tài
chính hành vi về neo tâm lý mà chúng ta đã gặp trong Chương 9. Đây là xu hướng
của các nhà đầu tư xem giá ban đầu của một tài sản là giá bình thường mà cuối cùng
nó sẽ quay trở lại. Tôi muốn lặp lại rằng việc một bất động sản ngày nay có giá chỉ
bằng một nửa trong thời kỳ bong bóng không có nghĩa rằng đó là một khoản đầu tư
tốt. Có thể là nó chỉ đang quay lại mức giá bình thường. Thật không may, sau mỗi
đợt bong bóng, các mức giá đỉnh có thể không còn tìm lại được trong nhiều năm sau
đó, trong nhiều thập kỷ hay thậm chí là không bao giờ. Chúng ta lấy một ví dụ từ thị
trường chứng khoán, tại thời điểm tôi viết quyển sách này thì chỉ số thị trường chứng
khoán Nikkei của Nhật là dưới 10.000. Nếu nó mang lại lợi nhuận cho nhà đầu tư là
8%/năm (như tôi đã nêu ra trong chương 10 rằng đây là mức mà các nhà đầu tư
chứng khoán có thể kỳ vọng), nó sẽ cần đến hơn 20 năm để trở lại mức giá đỉnh của
năm 1990. Tức là nhìn chung các nhà đầu tư đã mua vào trong năm 1990 sẽ phải chờ
đợi hơn ba thập kỷ nữa để hòa vốn!
CÁC CHÍNH SÁCH MỚI CỦA CHÍNH PHỦ?
Thị trường nhà ở phá sản, khủng hoảng tài chính và suy giảm kinh tế đã châm
ngòi cho các tranh luận chính về chính sách. Đôi khi các đợt khủng hoảng ở mức độ
