cần phải bàn cãi, "cơ chế thực dụng" thời kinh tế thị trường có sức công
phá mạnh mẽ đến truyền thống gia đình, tình làng xã, nhân phẩm con
người. Mỗi cá thể người như những cỗ máy chỉ biết đến đồng tiền, chỉ tiêu
kinh tế, khi mà cánh cửa bao năm bị bưng bít kín cùng với sự ấu trĩ đến khó
hiểu thì nay, lại mở tung du nhập tất cả, không chọn lựa mà ào ạt tiếp thu
cũng ở dạng ấu trĩ. Những làng hóa phố, củ khoai củ sắn, câu ca dao bồng
bế nhau lên phố. Những thất nghiệp, mất đất, bòn rút, tham ô, vơ vét, bệnh
tật, đói khát, chính là những đề tài được giới báo chí dày công mổ xẻ cho
kín tờ báo, được đặt những hàng tít thật kêu, thật câu khách. Tuy vậy, con
người lại chẳng thể dừng lại, chính họ đã tự đặt mình lên lưng con quỷ đó
(con quỷ kinh tế và ham hố), không thể dừng lại được và, từng ngày giết
chết những thuần chất trong người mình.
Để cho thằng con trai khỏi phải lo lắng nhiều, bà Hát vỗ về một câu:
“Con bình tĩnh, tối nay mẹ con mình sẽ nói chuyện nhiều hơn, mẹ đã về
đây rồi”. Mẹ là Kiêu nhẹ nhõm hẳn, như người trút khỏi cái xương lớn
đang chặn ngang cổ họng.
Cái chết của Mẫn Yến đã lôi được mẹ cô trở về, nhưng phải đến ba
ngày sau khi cô chết. Đau đớn đến mấy đi nữa cũng không lấy lại được
con. Người đàn bà rũ người như cây dưa héo, kêu gào thảm thiết! Hai bàn
tay trắng, sự nhục nhã là cái mà chị nhận lại được sau ngần ấy thời gian bỏ
con cái và gia đình. Gã đàn ông khốn kiếp đó đã cho chị hiểu ra tất cả:
Rằng đi với gã, chị chỉ nhận được những xỉ vả và đay nghiến.
Với Kiêu, sự tỉnh ngộ đã trở về. Cùng với sự căm giận, lòng cậu dâng
lên quyết tâm mà trước đây nó từng âm ỉ, từng giờ từng phút cậu hướng
đến, thực hiện, chinh phục. Cậu chưa từng nói với mẹ nuôi mình ước mơ
làm công an. Buổi tối, khi không khí vơi bớt căng thẳng, mẹ nuôi đỡ nhìn
nhận “ngôi nhà của mình như hoang phế lâu ngày”, hai mẹ con tâm sự.
Kiêu nói: Con có mơ ước làm công an và sẽ học để thực hiện ước mơ đó.
Điều khiến bà Hát ngạc nhiên không phải là quyết tâm của cậu con mà là
