KHẢO DỊ
Một dị bản cũng do người Hà-tĩnh kể, có phần khác về đoạn kết:
Cô gái tái sinh làm con bà bán nước ở chợ (không phải là con nhà phú hộ).
Tay cô bị què bẩm sinh. Quan tân khoa làm tri huyện, nghe tin, một hôm đi
qua quán nước dừng lại mua bát nước uống. Cô múc nước vào bát bằng
một tay cầm đưa cho quan. Quan cho là vô lễ không nhận đòi phải bưng hai
tay. Tự nhiên tay cô gái không què nữa, hai tay bưng được bát. Uống xong
quan nắm lấy tay cô gái vuốt tới đâu, ngón tay mở được đến đấy. Hai chữ
"tái sinh"(ở đây là hai chữ, chứ không phải mười chữ) lộ ra, quan bèn kết
hôn với nàng.
Còn có hai truyện khác của ta cũng tương tự với truyện trên:
1. Ngô Trí Hòa làm đến thượng thư đời Lê, người làng Lý-trai huyện Đông-
thành (Nghệ-an), lúc nhỏ học ở kinh đô trọ nhà một người lính. Bên hàng
xóm có cô gái 18 tuổi, con gái một người binh phiên người làng Nhân-mục
(Hà-đông) thấy ông thì yêu, hai bên thề thốt nặng lời. Mẹ cha cô không biết
chuyện ấy, gả cô cho một người làng. Cô không chịu. Cũng như truyện trên
hôm sắp rước dâu đêm canh ba, cô đến nhà ông tự ải. Ông sợ quá bí mật
đào huyệt dưới giường, cũng lấy son viết vào bàn tay mấy chữ:
Thử duyên kim vị liễu,
